In dit artikel wordt de plaats van afweermechanismen in de psychiatrische persoonlijkheidsdiagnostiek beschreven. De ontwikkeling van het afweerbegrip sedert de introductie ervan door Freud wijst op toenemende klinische relevantie. Ondanks de belemmeringen die werden ervaren bij het operationaliseren van afweer, is in de laatste twintig jaar klinisch relevant, empirisch onderzoek op gang gekomen. Dit heeft geleid tot eenduidiger omschrijvingen, een hiërarchische indeling en uiteindelijk tot het voorstel voor een afweerfunctieschaal in DSM-IV.
Vier beoordelingsmethoden voor afweer (klinisch oordeel, gestandaardiseerde interviews, projectietesten en zelf-invulvragenlijsten) worden besproken. Geconcludeerd wordt dat gestandaardiseerde interviews vooralsnog de voorkeur verdienen. Zelf-invulvragenlijsten kunnen met name van nut zijn als screeningsinstrument. De voorgestelde afweerfunctieschaal in DSM-IV (APA 1994) kan gezien worden als een stimulans voor verder onderzoek naar betrouwbaarheid en validiteit van het afweerbegrip.