Dit boek wil een synthese brengen van het werk van onderzoekers, clinici en theoretici op het gebied van trauma, hechting en psychotherapie. Inzichten uit de neurobiologie worden geconfronteerd met die uit de psychologie en psychiatrie, wat leidt tot nieuwe therapeutische mogelijkheden. Als men stelt dat een trauma leidt tot een integratiestoornis op het niveau van neuronen, mentale processen en interpersoonlijke relaties, kan de therapie ingrijpen op elk van deze niveaus en een cascade van veranderingen teweegbrengen tot op de andere niveaus. Volgens neurobiologisch onderzoek ligt de hersenactiviteit aan de basis van subjectieve ervaringen. Subjectieve ervaringen op hun beurt beïnvloeden weer de ontwikkeling van neuronen. Een interessant gevolg hiervan is mogelijk onderzoek naar de al dan niet duurzame effecten van psychotherapie. In de eerste vier hoofdstukken wordt het verband onderzocht tussen ontwikkeling, traumatische ervaringen en risico van posttraumatische stressstoornissen. Via het paradigma van de hechting wordt begrijpelijk gemaakt dat traumatische ervaringen transgenerationeel werken, dat mentale processen bij de ouders, via de interpersoonlijke relatie met hun kind, de neurologische ontwikkeling en de subjectiviteit van dat kind kunnen beïnvloeden. Er is geen rechtstreeks verband tussen trauma en de 'post'traumatische stoornissen. Ouders hoeven niet daadwerkelijk te mishandelen om ten gevolge van hun eigen nog niet verwerkte trauma's hun kinderen te traumatiseren! In de laatste vier hoofdstukken komen verschillende therapeutische modellen aan bod. Uit onderzoek blijkt dat tijdens een herbeleving van een trauma het vermogen om erover te spreken geïnhibeerd is (linkerhemisfeer) terwijl de nonverbale, visuele rechterhemisfeer geactiveerd wordt. Ervaring leert ons dat het een therapeutische uitdaging blijft om de traumatische kern bij deze patiënten te raken. Eye movement desensitisation and reprocessing (emdr) zou hiertoe kunnen bijdragen door de neurologische integratie van afgesplitste geheugenresten te faciliteren. Healing Trauma is een helder geschreven boek. Interessant is dat verschillende theorieën die al lang door analytici werden aangenomen, bevestigd worden door neurobiologisch en hechtingsonderzoek. De spanning nature-nurture krijgt een andere dimensie. Ervaring helpt het genetisch materiaal en de neurologische ontwikkeling vorm te geven zodat er een 'zelf' ontstaat dat het mogelijk maakt om subjectieve ervaringen te hebben. De cirkel is rond. Interdisciplinair onderzoek schept aldus andere paradigma's en als deze grondig worden uitgewerkt, kunnen zij een nieuwe dynamiek brengen, waarbij men hopelijk verder gaat dan het propageren van wondermiddelen. Dit boek kan met zijn warm pleidooi voor emdr net aan deze valkuil ontsnappen. Aanbevolen aan psychiaters en psychologen die de grenzen van hun vakgebied willen verkennen.

L. de Rijdt