Cognitieve gedragstherapie heeft zich inmiddels een stevige plek verworven in het arsenaal van (psycho)therapeutische technieken die toegepast worden bij de behandeling van een breed scala aan psychische klachten. In de stroom van publicaties over de toepassing van cognitieve interventies bij kinderen en jeugdigen is vorig jaar een werkboek verschenen van de Engelse psycholoog-psychotherapeut Stallard.

Think Good - Feel Good. A Cognitive Behavior Therapy Workbook for Children and Young People is qua stijl en inhoud primair een op de praktijk gericht boek. Zo springt direct de speelse en kindvriendelijke vormgeving in het oog. Ook past het bij deze tijd dat bezitters van het boek met een speciale code, via internet, losse werkbladen kunnen downloaden om deze eventueel naar eigen inzicht en behoefte aan te passen.

Het boek heeft dertien hoofdstukken. In de eerste twee hoofdstukken wordt in vogelvlucht (te) kort ingegaan op basale gedragstheoretische concepten en op de ratio van het gebruik van cognitieve gedragstherapie bij kinderen en jeugdigen. In de overige hoofdstukken staan tien basisthema's centraal, die direct aansluiten bij cognitieve gedragstherapeutische principes. Voorbeelden hiervan zijn: automatische gedachten, gedachtenfouten, core beliefs, het verband tussen gedachten en gevoelens, en oplossingsgericht denken. De basisthema's zijn beeldend en in 'kindertaal' uitgewerkt in de vorm van opdrachtjes en alledaagse voorbeelden.

De sprankelende en optimistische uitstraling van Feel Good - Think Good vormt de sterke, maar volgens mij tegelijkertijd ook de zwakke kant van dit (soort) boek(en). Als men het werkboek doorbladert, krijgt men makkelijk de indruk dat cognitieve interventies niet meer zijn dan redelijk simpele praktische technieken, die altijd effectief zijn. Een ander bezwaar in dit opzicht is dat te weinig aandacht wordt besteed aan de specificiteit van cognitieve gedragstherapie bij kinderen en jeugdigen. Hierdoor lijkt het alsof deze therapievorm voor bijna alle leeftijdscategorieën en voor bijna alle kinderpsychiatrische stoornissen geschikt is.

Volgens mij hebben bovengenoemde bezwaren te maken met een te onevenwichtige verdeling - ook al is het een werkboek - tussen theorie en praktijk, ten nadele van de theorie. Eigenlijk zou een werkboek als Think Good - Feel Good uitsluitend in combinatie met een gedegen theoretisch leerboek gekocht mogen worden.

M. Wiznitzer