In 1997 werd in Bern het vijfde International Schizophrenia Symposium gehouden waarvan dit boek een compendium is, gegroepeerd rond vier thema's: de neurobiologische basis van de behandeling, de farmacotherapie, de psychologische en de psychosociale behandelingen en de organisatie van de geestelijke gezondheidszorg. De nadruk ligt dus wel zeer sterk op de behandelingsaspecten. In totaal zijn het zeventien goed verzorgde bijdragen, geïllustreerd met tabellen en grafieken, en telkens vergezeld van een literatuurlijst. Het boek is dus meer dan een verzameling van abstracts. De bijdragen zijn geschreven door Amerikaanse, Britse en Duitstalige auteurs.

Ik zal de aandacht vestigen op enkele hoofdstukken. Christian Eggers (Essen) brengt een zeer originele bijdrage over het verloop van schizofrenie bij kinderen. Op basis van eigen onderzoek stelt hij dat, in tegenstelling tot wat meestal beweerd wordt, kinderschizofrenie meer bij meisjes dan bij jongens voorkomt en bij meisjes vroeger begint, namelijk tussen zeven en vijftien jaar en bij jongens tussen tien en achttien jaar. Dit verklaart hij doordat oestrogenen nog geen beschermende factor betekenen voor de neuronale ontwikkeling, in tegenstelling tot de adolescentie waar schizofrenie inderdaad eerder bij jongens dan bij meisjes begint. Volgens Eggers is het kernprobleem van schizofrenie een gestoorde balans tussen neocorticale en subcorticale structuren met een gestoorde sensorische input en een cognitieve disfunctie. Maar daarna maakt hij een merkwaardige redenering. Hij beweert namelijk dat de maternale deprivatie hierbij een rol zou spelen, waarbij hij aansluiting zoekt bij psychoanalytische theorieën zoals van Winnicott.

Een andere belangwekkende bijdrage is van Freeman (Londen) over het verband tussen de verstedelijking en schizofrenie, waarin een overzicht van de verschillende onderzoeken wordt gegeven. Ten slotte is er een vergelijkend onderzoek van Marshall en Lockwood (Manchester) over de effectiviteit van case management en assertive community treatment, dat voornamelijk in het voordeel van de tweede strategie uitvalt.

Dit boek bevat zeker een aantal interessante bijdragen, maar het is geen onmisbaar werk in een bibliotheek over schizofrenie.

I.V.H. Wolfs