Wetenschappelijk tijdschrift voor psychiaters, artsen in opleiding tot psychiater en andere geïnteresseerden
  • EN
  • NL
Tijdschrift voor Psychiatrie
  • Tijdschrift
  • Terug naar hoofdmenu
    Nieuwe artikelen Huidige nummer Vorige nummers Themanummers Boekbesprekingen
    Auteursrichtlijnen Over het tijdschrift Redactie Abonnementen Colofon Adverteren
    Huidige nummer
    Nummer 4 / 2025 Jaargang 67
    Tijdschrift voor Psychiatrie
    4 / 2025

    Huidige nummer
  • Accreditatie
  • Meetinstrumenten
  • Vacatures
Edit
  • EN
  • NL
  1. Home
  2. Artikelen
  3. Veiligheid van ketamine als additie bij mo...
Nederlands-Vlaams toponderzoek

Veiligheid van ketamine als additie bij monoamineoxidaseremmers

J.K.E. Veraart

Waarom dit onderzoek?

Sinds september 2021 is esketamineneusspray opgenomen in het basispakket van zorgverzekeraars voor patiënten met een therapieresistente depressie (TRD). Daarnaast wordt offlabel behandeling met o.a. intraveneuze en orale (es)ketamine steeds vaker toegepast. Om het risico op terugval te verminderen, wordt ketamine vaak gebruikt als additie bij reguliere antidepressiva. De combinatie van monoamineoxidaseremmers (MAOI’s) met ketamine, bijvoorbeeld in het geval van een partiële respons, wordt echter afgeraden vanwege een mogelijk risico op serotoninesyndroom of ernstige hypertensie. Het is niet duidelijk in hoeverre dit overmatig voorzichtig is.

Onderzoeksvraag

Hoe groot is het risico op een serotoninesyndroom en hypertensieve crisis bij gelijktijdig gebruik van ketamine en MAOI’s?

Hoe werd dit onderzocht?

Wij zochten naar vermeldingen van gecombineerd gebruik in PubMed en Embase tot juli 2021 met termen voor ‘ketamine’ en ‘monoamineoxidaseremmers’.1 Daarnaast behandelden wij 10 patiënten die MAOI’s gebruikten met orale esketamine 0,5-3 mg/kg tweemaal per week (gedurende 5 weken tot 9 maanden) met monitoring van de bloeddruk en eventuele symptomen van het serotoninesyndroom.

Belangrijkste resultaten

In 12 studies met in totaal 39 patiënten die ketamine en MAOI’s kregen, werd bij meerdere patiënten een stijging van bloeddruk en hartslag gemeld, die niet klinisch relevant was. Er waren geen aanwijzingen voor hypertensieve crisis of het serotoninesyndroom. Ook bij onze 10 patiënten waren er minimale stijgingen in bloeddruk en hartslag, maar geen ernstige bijwerkingen. Alle patiënten bij wie effect op psychiatrische symptomen vermeld werd (n = 19), toonden een verbetering van depressieve klachten, angst en/of suïcidaliteit. Belangrijke beperkingen waren de matige kwaliteit van de studies, het kleine aantal geïncludeerde patiënten en het feit dat alleen lage doseringen MAOI’s werden onderzocht.

Consequenties voor de praktijk

Gezien de positieve effecten van gecombineerd gebruik van ketamine en MAOI’s op depressieve symptomen bij de beschreven patiënten is het belangrijk om de veiligheid hiervan nader te onderzoeken. Het detecteren van zeldzame ernstige bijwerkingen kan alleen in grotere studiepopulaties. Dit pleit voor systematische monitoring van effecten en bijwerkingen in (inter)nationale netwerken.

literatuur

1 Veraart JKE, Smith-Apeldoorn SY, Kutscher M, Vischjager M, Meij AV, Kamphuis J, Schoevers RA. Safety of ketamine augmentation to monoamine oxidase inhibitors in treatment-resistant depression: a systematic literature review and case series. J Clin Psychiatry 2022; 83: 21m14267.

Download PDF
Twitter Facebook LinkedIn Mail WhatsApp

Auteurs

Jolien Veraart

E-mail: j.veraart@psyq.nl

Uitgave van de Stichting Tijdschrift voor Psychiatrie waarin participeren de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie en de Vlaamse Vereniging voor Psychiatrie.

Over TvP

Over het tijdschrift Redactie Auteursrichtlijnen Colofon
Abonnementen Abonnee worden Adverteren

Contact

Redactiebureau Tijdschrift voor Psychiatrie
drs. S.L. (Lianne) van der Meer
Telefoon: 030 899 00 80
info@tijdschriftvoorpsychiatrie.nl

Copyright

Redactie en uitgever zijn niet aansprakelijk voor de inhoud van de onder auteursnaam opgenomen artikelen of van de advertenties. Niets uit dit tijdschrift mag openbaar worden gemaakt door middel van druk, microfilm of op welke wijze ook, zonder schriftelijke toestemming van de redactie.

© copyright 2025 Tijdschrift voor Psychiatrie