achtergrond Placebogecontroleerd onderzoek naar de medicamenteuze behandel-mogelijkheden van de posttraumatische stressstoornis (PTSS) is pas in de laatste jaren duidelijk in kwaliteit en kwantiteit toegenomen. Omdat in de praktijk veelvuldig medicatie wordt voor-geschreven bij patiënten met PTSS, is kennis van de wetenschappelijke literatuur zeer relevant.
doel Een overzicht geven van de in de literatuur verschenen dubbelblinde placebogecontroleerde onderzoeken betreffende de farmacotherapie van de PTSS.
methode Literatuuronderzoek met behulp van Medline, in de periode tot 1 juni 2003, met als trefwoorden 'post traumatic stress disorder' of 'PTSD', gecombineerd met 'pharmacotherapy' of 'medication'.
resultaten Er werden 24 placebogecontroleerde onderzoeken gevonden, met in totaal 2035 onderzochte patiënten. De onderzoeken zijn moeilijk met elkaar te vergelijken, vooral door verschillen in meetschalen en populaties. Er zijn voornamelijk antidepressiva onderzocht, waarvan de selectieve serotonineheropnameremmers het meest uitgebreid. Paroxetine gaf in één omvangrijk onderzoek een significante verbetering ten opzichte van placebo op alle drie de symptoomclusters van ptss. Amitriptyline, imipramine en fenelzine (in kleinere onderzoeken) en fluoxetine en sertraline (in grotere onderzoeken) hadden ten opzichte van placebo een significant gunstig effect, meestal op een of meerdere symptoomclusters van PTSS. Mirtazapine en prazosine leken effectief, maar zijn in te kleine onderzoeken onderzocht. Er zijn aanwijzingen dat (Vietnam-)veteranen met chronische ptss minder goed reageren op medicatie.
conclusie Een aantal antidepressiva bleek significant meer effectief dan placebo in de behandeling van een of meerdere symptoomclusters van ptss. Overige medicatie is onvoldoende onderzocht in placebogecontroleerde onderzoeken. Gegevens uit neurobiologisch onderzoek of open behandelonderzoeken kunnen behulpzaam zijn bij de behandelkeuze voor de individuele patiënt.