Zes Nederlandse psychoanalytici laten de lezer binnenkijken in hun spreekkamer. Hun gevalsbeschrijvingen geven een mooi beeld hoe het er in de analytische praktijk aan toegaat. En zij brengen allen een optimistische visie. De psychoanalyse kan een antwoord formuleren op de behoefte aan verlangzaming en bezinning in een versnellende samenleving. Jos Dirkx verwijst hierbij naar het werk van de filosoof Hartmut Rosa en wekt onze aandacht voor de ecopsychoanalyse.

In verschillende hoofdstukken wordt het concept ‘enactment’ geïllustreerd met sprekende klinische vignetten. Claudia Schnitzler definieert enactment of grensvervaging (synoniem: re-enscenering) als een actie die niet past in het normale doen en laten van de psychoanalyticus. Het is noodzakelijk dit gebeuren onder ogen te zien, de pijnlijke gevolgen voor de patiënt toe te geven en erop terug te blikken zodat we samen met de patiënt begrijpen waarom dit is voorgevallen. Aldus kunnen afgesplitste affecten en vroege traumatische ervaringen toegankelijk worden.

Zo maakte Eva Prinsen een strafduiding tijdens de analyse van Sander, een suïcidale adolescent. Tijdens de analyse ervoer ze eerst onmacht en doodsheid, zo erg dat ze uit haar rol viel en kritisch reageerde. Ze werd zich bewust van deze enactment en erkende tegenover haar patiënt hoe vervelend ze deed. Dit verlevendigde de analyse waarbij ze in contact kwam met het grote verdriet van haar patiënt. Het resultaat was een stroomversnelling van zijn ontwikkeling. Mooi werk! Dit is ook het geval bij Catherine Pannevis, die de grenzen in de vroege kindertijd onderzoekt. De vignetten over baby Jan en over Floor, een zevenjarig meisje dat gepest wordt, spreken aan.

Edwin Bouman vraagt zich af waarom de mannelijke identiteit in crisis verkeert in deze tijd. Enerzijds bestaat een neiging om het sekseverschil te ontkennen, anderzijds is er een beweging richting het hypermasculiene met de opvallende opkomst van een speciaal type mannelijke leider.

Het laatste hoofdstuk van Leontine Brameijer vat de kleiniaanse psychoanalyse in een notendop samen en bespreekt o.a. twee kinderanalyses: de casus Richard van Melanie Klein en de casus Simon van Silvia Ocklander.

Dit boekje getuigt van de levendigheid van de hedendaagse psychoanalyse. De klassieke kuur is een uitgelezen plek waar mensen die lijden en disfunctioneren, ongeacht hun leeftijd, tijd en ruimte krijgen om dit samen met een deskundige die luistert en betrokken is, uit te zoeken.

M. Hebbrecht, psychiater-psychoanalyticus, Sint-Truiden