act voor groepen is de Nederlandse vertaling van een Engels boek uit 2017. Het richt zich zowel op beginnende als gevorderde therapeuten.

Het boek begint met een korte schets van de theoretische achtergrond van acceptatie- en commitmentherapie (act): de wetenschappelijke en wetenschapsfilosofische onderbouw, met name de relational frame theory (rft) en het functioneel contextualisme of radicale behaviorisme. Dit gebeurt zeer beknopt op acht bladzijden. Hierna gaat men over tot de orde van de dag: de zes kernprocessen van act, gevolgd door een hoofdstuk over wat act kan betekenen in groepen. Vanaf het derde hoofdstuk wordt het boek zeer praktisch en behandelen auteurs zeer systematisch een aantal aspecten: uitdagingen voor de therapeut, mogelijke problemen in groepen en hoe een act-groep opzetten. Vervolgens krijgen de zes kernprocessen elk een afzonderlijk hoofdstuk, opnieuw zeer praktisch, vol herkenbare voorbeelden. Tot slot lichten de auteurs verschillende mogelijke groepsvormen toe en krijgt de groepsbehandeling van verslaving bijzondere aandacht.

act voor groepen is een zeer interessant, sterk op de praktijk gericht boek. Iedere act-therapeut haalt er ongetwijfeld inspiratie uit. Als aanvulling kan de koper van het boek op de website van de uitgeverij nog 39 pagina’s downloaden met vooral extra oefeningen om in groepen te gebruiken.

Ik wil twee minpunten aanstippen. Ten eerste is de toelichting over rft niet echt adequaat. Deze toelichting oogt zeer cognitief, waardoor het lijkt alsof rft afhangt van woorden en bewuste gedachten, wat helemaal niet zo is. Bij rft staat gedrag centraal: het leggen van relaties tussen allerlei ervaringen en gebeurtenissen, en dat in specifieke contexten. Door de onduidelijkheid gaat ook de theoretische strategie van act een beetje de mist in: het creëren van nieuwe contexten voor gedrag, voor de ervaringen van cliënten. Echter, dit is een theoretisch detail; het boek is vooral een zeer handig praktijkboek.

Het tweede minpunt betreft een kleingeestigheid van de uitgeverij: bij de literatuur worden enkel de eigen Nederlandse vertalingen van act-werken vermeld. Andere, soms zeer belangrijke vertalingen blijven onvermeld; daarvan wordt alleen de Engelse versie vermeld. Dit is zeer on-act-ig.

Gelukkig doet dit verder geen afbreuk aan de kwaliteiten van het boek. Dit is het eerste zeer praktische, brede boek over act bij groepen. Het kan echt wel houvast en inspiratie bieden aan therapeuten. Het is een sterke aanrader, zowel voor beginners als gevorderden.