Ziekte is het sleutelwoord om te kunnen begrijpen wat een depressie is, zo wordt benadrukt in de inleiding van deze gids voor ouders. Vergis je niet door een depressie op te vatten als een uit de hand gelopen stemmingsdaling, zoals iedereen die wel eens heeft. Een depressie is wezenlijk anders. Om dit duidelijk te maken gaan de auteurs uitvoerig in op de manier waarop depressies bij jongeren zich kunnen manifesteren en het verschil tussen normale adolescentie en depressie in de adolescentie. Verder bespreken zij andere psychische stoornissen waarbij depressiviteit kan optreden, de erfelijkheid van stemmingsstoornissen, de manier waarop depressie kan worden behandeld, het omgaan met suïcidaliteit en de rol van het gezin.

Het boek is een update van de in 2002 verschenen gids van de eerste auteur. Het is adequaat geactualiseerd, zoals blijkt uit de bespreking van de disruptieve stemmingsdisregulatiestoornis in dsm-5 en die van de mogelijke relatie tussen ssri-gebruik en zelfdoding bij jongeren.

Kenmerkend voor de Amerikaanse psychiatrie is dat medicamenteuze behandeling eerste keus wordt genoemd en psychologische behandeling slechts wordt gezien als toevoeging. Vandaar dat de gids maar liefst 73 bladzijden besteedt aan geneesmiddelen, tegenover 20 bladzijden voor ‘counseling’ en psychotherapie. In Nederland wordt hier genuanceerder over gedacht, getuige het Addendum depressie bij jeugd van multidisciplinaire richtlijn (Stuurgroep Multidisciplinaire Richtlijnontwikkeling 2009).

De ouder op wie dit boek zich richt, moet goed opgeleid en breed geïnteresseerd zijn. Hoewel toegankelijk geschreven, geeft het boek erg veel informatie over zaken die niet de eerste zorg van ouders met een zoon of dochter met een depressie zullen zijn, zoals de prikkeloverdracht in de hersenen, de geschiedenis van diagnostiek en classificatie sinds Kraepelin en de genetica/epigenetica van depressie. Een kinder- en jeugdpsychiater kan er nog wat van leren.

Juist het hoofdstuk dat gaat over de rol van het gezin valt tegen. Adviezen voor het omgaan met een depressieve zoon of dochter zijn summier. De aandacht gaat vooral uit naar de manier waarop ouders de behandeling van hun kind door een professional kunnen ondersteunen. Misschien is ook dat een consequentie van het benaderen van depressie als ziekte.

• Stuurgroep Multidisciplinaire Richtlijnontwikkeling. Multidisciplinaire richtlijn Addendum depressie bij jeugd. Utrecht: Trimbos-instituut; 2009.

F. Boer, emeritus hoogleraar kinder- en jeugdpsychiatrie, Amsterdam