Dit nieuwe boek, uitgegeven door de Britse Royal College of Psychiatrists, is een schot in de roos! De driekoppige redactie, bestaande uit een Schotse professor in de psychiatrische verpleegkunde, een professor in de forensische psychiatrie uit Northampton en een psychiater/lector uit Londen en Northampton, heeft een niche op de markt aangeboord, namelijk door een boek aan te bieden dat gericht is op beveiligde, klinische zorg. Forensisch psychiatrische patiënten brengen niet alleen anderen schade aan, ze richten hun agressie ook vaak op zichzelf. Bovendien zijn ze zelf kwetsbaar voor uitbuiting door anderen. Bij dit laatste kunnen we denken aan forensisch psychiatrische patiënten met een intellectuele beperking.

In hun voorwoord stellen de redacteuren dat het woord ‘forensisch’ onvoldoende de lading dekt. Dit woord beschrijft onvoldoende de reeks van residentiële voorzieningen die instaan voor de zorg en de behandeling van daders met een psychiatrische stoornis, maar ook voor degenen die in de gevangenis moeten blijven zitten (en er al dan niet in thuishoren). Daarom viel hun keuze op de term ‘beveiligde zorg’ in plaats van ‘forensisch’.

Enkele troeven van dit boek zijn: de beschrijving van het volledige spectrum aan psychiatrische patiënten die beveiligde zorg nodig hebben (dus ook bijvoorbeeld jongeren, ouderen en vrouwelijke daders); de nadruk op een herstelgerichte benadering, ook rekening houdend met de sterktes van een patiënt; en juridische en theoretische grondslagen meegeven aan professionals die dagelijks de risico’s moeten managen in de beveiligde zorg.

Enkele minpunten van dit boek zijn volgens mij het niet gebruiken van de nieuwste versie van de Historical Clinical Risk Management-20 (hcr-20) en het Britse kader dat het voor andere Europeanen niet altijd gemakkelijk maakt om te extrapoleren naar eigen land en context.

Ten slotte wil ik nog enkele pareltjes meegeven: het hoofdstuk over brandstichters in beveiligde, klinische voorzieningen en het hoofdstuk over relationele, procedurele en fysieke veiligheid. Dit laatste hoofdstuk is trouwens ook erg relevant voor de gehele psychiatrie en ook andere disciplines in de geneeskunde. Dit Handbook of secure care is een waardevolle aanvulling op de bestaande literatuur in de forensische psychiatrie.

K. Goethals, forensisch psychiater, Antwerpen