Wat met psyche en pillen maakt deel uit van de ‘Wat met’-boekenreeks van Uitgeverij LannooCampus. De onderwerpen maken steeds deel uit van een maatschappelijk debat waarbij deze reeks de wetenschappelijke onderbouwing weer een centrale plaats wil geven. De auteurs nemen deel aan de interdisciplinaire denktank Metaforum van de KU Leuven. In dit boek gaat het over het stijgend gebruik van psychofarmaca in de maatschappij.

Met zijn 164 pagina’s zijn de auteurs erin geslaagd het boek niet te langdradig te maken en daarenboven blinkt het geheel uit door zijn goed onderbouwde eenvoud. Soms wordt het wel een tikkeltje cijfertechnisch, maar dat is onvermijdelijk voor de broodnodige nuancering in dit debat.

Deze boekenreeks wordt geschreven voor ‘de maatschappij’, maar dit boek heeft ook zijn waarde voor alle hulpverleners in de geestelijke gezondheidszorg om in de praktijk eenvoudig mythes en vooroordelen te ont-
krachten. Het kan dienen als tegen­gewicht voor al te eenvoudige, sloganeske uitspraken over dit onderwerp. Het risico op een paternalistische visie werd tenietgedaan door de verschillende achtergronden van de betrokken auteurs: psychiaters, huisartsen, psychologen, economisten, een farmaceut en een ethicus.

De auteurs hebben de moeilijkste weg in dit debat gevolgd: die van de nuancering. Daarbij gaan ze juist uit van de vele zwart-witvooroordelen en mythes die rond de psychiatrie en de geestelijke gezondheid leven. Elk hoofdstuk is mooi vormgegeven met een eerste zwarte pagina waarop met witte letters enkele mythes staan geschreven die vervolgens in dat hoofdstuk besproken worden.

Vijf hoofdstukken vormen de kern van het boek en bespreken wat psychofarmaca precies zijn, wie ze innemen en waarom, welke invloed ze (kunnen) hebben op maatschappij, de rol van eerstelijnshulp en de afweging tussen psychotherapie en psychofarmaca. Allemaal goed gestructureerd en duidelijk geschreven met degelijke onderbouwing en inclusief kritische benadering van de eigen aangeleverde cijfers.

Het boek gaat dan verder met twee hoofdstukken over psychofarmaca bij kinderen en bij ouderen die, naar mijn mening, minder sterk zijn. Het boek eindigt met conclusies en aanbevelingen die inspirerend zijn, niet al te gemakkelijk, maar toch nog haalbaar. Dat is op zich al een mooie prestatie!

Voor mij was dit het eerste boek van de reeks dat ik las, maar indien alle boeken van dit kwaliteitsniveau en zo relevant zijn, weet ik al wat te vragen voor onder de eerstvolgende kerstboom.

T. Pattyn