Eindelijk een handboek over positieve psychologie. En dat over een betrekkelijk jong concept. Seligman en Csikszentmihalyi schrijven er voor het eerst over in 2000 in de American Psychologist. Sindsdien zijn er maar liefst 18.000 publicaties over verschenen en dat aantal loopt snel op. Positieve psychologie is de wetenschap geworden van welbevinden en optimaal functioneren. Geestelijke gezondheid is namelijk meer dan het afwezig zijn van klachten en stoornissen. In het boek wordt welbevinden benaderd vanuit de domeinen emotioneel, psychologisch en sociaal welbevinden. Het boek is evenwichtig samengesteld en belicht de positieve psychologie vanuit een veelheid aan invalshoeken. Niet alleen de toepassingen in de geestelijke gezondheidszorg komen aan bod, maar ook bijvoorbeeld de toepassingen in bedrijven en op scholen en dat alles in compacte hoofdstukken vrijwel zonder overlap.

Niet alleen stromingen zoals mindfulness, acceptance and commitment therapy en existentiële psychotherapie hebben interventies in zich om het welbevinden te vergroten, maar ook stromingen die zich bezighouden met zingeving, verhalen en het vormen van een positieve, actieve identiteit, zoals de narratieve en oplossingsgerichte psychologie.

Het centrale gedeelte van het boek gaat over de competenties voor optimaal functioneren, waarbij allereerst zingeving en waardering, vervolgens omgaan met tegenslag en lijden en ten slotte relaties en verbondenheid de leidraad vormen. Enkele voorbeelden die aanzetten tot lezen: optimisme (en dan vooral: kun je optimisme leren?), posttraumatische groei bezien vanuit de positieve psychologie en omgaan met wraakgevoelens. Er is ook aandacht voor de groeiende mogelijkheden met onlinetoepassingen van positieve psychologie.

De auteurs hebben geen volledig overzicht nagestreefd van alles wat met de positieve psychologie samenhangt. Het boek is zeker een aanrader voor iedere professional geïnteresseerd in positieve psychologie - en wie is dat niet in een tijd met een groeiende aandacht voor welbevinden en herstel? Eén onderwerp mis ik: motiverende gespreksvoering, die steeds meer wordt toegepast in de verslavingszorg en de psychiatrie. Doet dat afbreuk aan het boek? Zeker niet. Een belangrijk motto uit het boek: we moeten als professionals niet alleen klachtgericht behandelen, maar ook vooral krachtgericht. Het boek zal zeker zijn weg vinden onder de werkers in de geestelijke gezondheidszorg en daarbuiten.

M.A.H. Monden