achtergrond Veranderingen in het gedrag van ionkanalen en receptoren voor neurotransmitters, veroorzaakt door genmutaties of auto-immuunreacties, zijn de oorzaak van zogenaamde ‘kanalopathieën’ in het centrale en perifere zenuwstelsel. Hoewel het verband tussen deze kanaaldefecten en klinische symptomen is opgehelderd voor de meeste neuromusculaire aandoeningen, is de pathofysiologie van auto-immuniteit in neuropsychiatrische syndromen nog grotendeels onduidelijk.
doel Een overzicht geven van de huidige wetenschappelijke bevindingen omtrent neuronale auto-immuunreacties bij ernstige neuropsychiatrische syndromen.
methode Een literatuuronderzoek in PubMed (1990-augustus 2014) naar het voorkomen van autoantistoffen bij ernstige neuropsychiatrische syndromen.
resultaten Autoantistoffen bereiken het centrale zenuwstelsel slechts in beperkte mate, maar kunnen daar in sommige gevallen toch ziekte veroorzaken. Een overzicht wordt gegeven van de recente ontdekking van het voorkomen van autoantistoffen tegen receptoren en ionkanalen bij neuropsychiatrische syndromen, met inbegrip van schizofrenie en limbische encefalitis.
conclusie Alhoewel de aanwezigheid van autoantistoffen tegen enkele receptoren bij schizofrenie bevestigd is in meerdere onderzoekscentra, is een causaal verband van de antistoffen nog niet aangetoond. De prevalentie van auto-immuniteit bij neuropsychiatrische syndromen is nog niet bekend. De ontdekking dat een antistof tegen een ionkanaal is geassocieerd met sommige neuropsychiatrische syndromen biedt een theoretisch perspectief van behandeling met immunosuppressie en mogelijke restauratie van cognitieve functies.