Er zijn vele zelfhulpboeken beschikbaar die de behandeling van depressie kunnen ondersteunen. Veelal zijn ze geschreven vanuit een bepaalde therapievorm of een persoonlijke ervaring. Managing your depression van Susan Noonan is een voorbeeld van beide. Het geeft een cognitief-gedragstherapeutische aanpak weer en de schrijfster, zelf arts, heeft meerdere malen zelf met een depressie te kampen gehad. Het boek is helder en overzichtelijk opgebouwd en in zeer toegankelijk Engels geschreven. Het wordt voor de Amerikaanse markt mede aangekondigd als een boek voor mensen die een beperkte toegang hebben tot psychiatrische behandelprogramma’s en doet een sterk beroep op de eigen kracht en het herstelvermogen van de patiënt met een depressieve stoornis.

Depressie wordt gepresenteerd als een aandoening met een wisselend en vaak chronisch beloop. Daarom is er veel aandacht voor terugvalpreventie en het veranderen van onderliggende persoonlijke attitudes en cognities.

Aardig zijn de tips voor de patiënt om een geschikte therapeut te kiezen. Bijvoorbeeld vragen stellen naar achtergrond en training en nagaan of de therapeut niet enkel uitgaat van ziekte, maar ook van gezonde en sterke eigenschappen. Ook wordt aangegeven waar een ‘goede patiënt’ zelf aan moet voldoen. Dat varieert van de telefoon uitzetten tijdens de gesprekken en op tijd komen, tot leren de therapeut te vertrouwen als iemand die het beste met je voorheeft.

Ondanks de persoonlijke drijfveer van de schrijfster vond ik in de tekst weinig persoonlijke ervaringen terug en had het boek evengoed door een therapeut geschreven kunnen worden. Op sommige momenten wreekt het zich dat de schrijfster zelf geen inhoudsdeskundige is. Te makkelijk gaat zij ervan uit dat veranderen van cognities tot positieve emoties zal leiden, terwijl vanuit zowel wetenschap als klinische praktijk vragen gesteld worden of dit bij cgt wel het voornaamste werkingsmechanisme is bij de depressiebehandeling. Behoudens cgt noemt de auteur als enige andere therapievorm dialectische gedragstherapie. Dat is wat merkwaardig aangezien dit immers een behandeling voor borderlinepersoonlijkheidsstoornissen is.

Al met al is Managing your depression een bruikbare uitgave die de patiënt het beste onder begeleiding kan doorwerken. Voor de Nederlandse situatie lijkt me dat gezien het niveau van complexiteit waarop de auteur depressie behandelt in het boek vooral patiënten en therapeuten uit de basis-ggz er hun voordeel mee kunnen doen.

R. Van