Previous issues

E. Van Assche, K. Van de Woestyne, A.A. van Elburg, T.K. Birkenhäger, J.J. Luykx, J.R. Zinkstok

‘Genetica, wat heb ik daar nou aan in de praktijk?!’ Als u zo denkt, is dit nummer juist voor u. Gezien de vele ontwikkelingen op het gebied van de psychiatrische genetica en de concrete consequenties die deze kunnen hebben, denken wij dat het tij...

Relating the history of genetics to the field of psychiatric genetics: the discovery, reading and writing of DNA

E. Van Assche, J.J. Luykx

De rol van genetica in de psychiatrie is vaak onderwerp van discussie. De zoektocht naar kandidaat-genen voor specifieke psychiatrische stoornissen in de decennia vóór 2007 leidde tot teleurstellende en weinig consistente resultaten. Dit manco zet...

Genetics and psychiatry

A. Abdellaoui, K.J.H. Verweij

Eeuwen geleden viel al op dat het risico op psychiatrische klachten groter is als andere familieleden die ook hebben (Kendler 2020). Risicofactoren voor psychiatrische klachten clusteren sterk binnen families, zoals sociale steun, kansen, trauma’s...

Genetic risk of mental illness: what do we know and how do we communicate this?

J.R. Zinkstok, M.Z. van der Horst, R.P.H. Wouters, C.M. Aalfs, J.J. Luykx

Veel psychiatrische aandoeningen (vooral bipolaire stoornis, schizofrenie, ADHD en autisme) hebben een duidelijke erfelijke component (Pettersson e.a. 2019). Deze genetische component bestaat echter meestal niet uit één genetische oorzaak, maar ui...

What can genetic research teach us about the overlap and differences between psychiatric disorders?

W.J. Peyrot, M.G. Nivard, C.A. de Leeuw

Uit de klinische praktijk weten we dat sommige psychiatrische aandoeningen onderling grote overeenkomsten hebben wat betreft symptomen en behandeling, terwijl andere aandoeningen onderling juist erg verschillen. De grote vraag is waar de samenhang...

Leidraad genetisch testen in de psychiatrie

M.Z. van der Horst, C.M. Aalfs, J.A.S. Vorstman, J.J. Luykx, J.R. Zinkstok

Er wordt steeds meer bekend over de genetische architectuur van psychiatrische aandoeningen en de verwachting is dat hierdoor diagnostiek- en behandelstrategieën in de toekomst verbeterd en gepersonaliseerd kunnen worden (Sullivan & Geschwind 2019...

Genetics and neurodevelopmental disorders

K. Vermeulen-Kalk, T. Kleefstra

Neurobiologische ontwikkelingsstoornissen (neurodevelopmental disorders, NDD’s) vormen een heterogene groep aandoeningen, waaronder onder andere autismespectrumstoornissen (ASS), ADHD en verstandelijke beperkingen vallen (American Psychiatric Asso...

Monogenetic causes of psychiatric disorders: a review

T.A.M.J. van Amelsvoort, A. Swillen

De enorme vooruitgang in genetische technologie zorgt ervoor dat we steeds meer genetische oorzaken van psychiatrische aandoeningen op kunnen sporen. Naast de relatief vaak voorkomende, maar individueel zeldzame, copy number variations (zie elders...

Genetic research in childhood and adolescent psychiatry

C.M. Middeldorp, W.A. Akingbuwa, E.S. Jami, M. Bartels

Tweelingstudies hebben aangetoond dat, net zoals bij volwassenen, verschillen tussen kinderen in psychische klachten voor een groot deel worden verklaard door genetische factoren. Erfe lijkheidsschattingen, dat wil zeggen de variantie verklaard doo...

Translational genetics; expectations for eating disorders and other psychiatric disorders

R.A.H. Adan, A.A. van Elburg

Translationeel onderzoek is gericht op de vertaalslag van veelbelovende resultaten van preklinisch (laboratorium-) onderzoek naar klinische toepassingen. Vragen vanuit de kliniek worden ‘vertaald’ naar onderzoeksvragen in het psychologisch of die...

Genetics of frontotemporal dementia

Y.A.L. Pijnenburg

Frontotemporale dementie (FTD) is een spectrum van neurodegeneratieve aandoeningen die met name de frontale en temporale hersengebieden aantasten. Samenhangend met de anatomische lokalisatie ontstaat een klinisch beeld gekenmerkt door stoornissen ...

Farmacogenetica in de psychiatrie; de huidige status quo

R. van Westrhenen, T.K. Birkenhäger

Bijwerkingen en beperkte effectiviteit zijn een groot probleem bij het gebruik van geneesmiddelen in het algemeen, maar zeker ook bij psychofarmaca (van Westrhenen e.a. 2020). Uit eerdere studies is gebleken dat farmacogenetische individuele kenme...

Interplay between genetic background and environmental factors in psychiatry: current situation and future prospects

B.P.F. Rutten, S. Guloksuz, M. Boks, J. van Os, J.J. Luykx, R. van Winkel

Psychische aandoeningen hebben een complexe ethiopathogenese, waarbij de genetische kwetsbaarheid gevormd wordt door een veelvoud van cumulatieve, maar kleine genetische effecten. Daarnaast is een reeks sociale en biologische omgevingsfactoren geï...

Original research

The translation of genetic risk variants to molecular disease mechanisms

G. Snijders, R. Snijders, L.D. de Witte

De genetica van neuropsychiatrische stoornissen heeft de laatste decennia grote resultaten geboekt (Sullivan e.a. 2018; Neuner e.a. 2020). Door intensieve inspanningen van internationale consortia is een groot aantal genetische varianten gevonden ...

Dutch-Flemish research

Genetica en effectiviteit van elektroconvulsieve therapie bij depressie

Waarom dit onderzoek?

Hoewel elektroconvulsieve therapie (ECT) een zeer effectieve behandeling is voor depressieve stoornissen, is de interindividuele effectiviteit wisselend waarbij het momenteel niet betrouwbaar vooraf te zeggen valt hoe een in...

Dutch-Flemish research

Welke cellen spelen een rol bij neurologische en psychiatrische aandoeningen?

Waarom dit onderzoek?

Neurologische en psychiatrische stoornissen, waaronder stoor-nissen in middelengebruik, delen verschillende symptomen, die voort kunnen komen uit een gedeelde genetische achtergrond. Op andere vlakken vertonen deze aandoenin...

Patient perspective

Erfelijkheid en het 22q11-deletiesyndroom: ‘Mijn broer zegt dan: Saar, jij kunt weer andere dingen goed’

C.M. Aalfs

Sara (21) heeft het 22q11-deletiesyndroom, ook wel velocardiofaciaal syndroom genoemd. Dit syndroom is een multisysteemaandoening die voorkomt bij ongeveer 1 op de 3000 levendgeborenen. Het gaat gepaard met een sterk verhoogde prevalentie van neur...

Patient perspective

Erfelijkheid en schizofrenie: ‘Niet iedereen wil weten of zijn kinderen psychose zullen krijgen’

C.M. Aalfs

Oorsprong

'Natuurlijk hebben we ons afgevraagd waar de ziekte van Lodewijk vandaan komt. Zelf had ik een neef met godsdienstwaanzin en een oma met een zenuwziekte. De oom van mijn vrouw woonde levenslang bij zijn ouders, achteraf denken we dat hi...

Interview

‘Er vindt een revolutie plaats in de genetica’; interview met Danielle Posthuma