achtergrond Mensen met een psychotische stoornis ondervinden veelal problemen in wat kan worden beschreven als de metacognitieve vaardigheden. Er zijn verscheidene definities van dit concept, alsmede meetinstrumenten en klinische interventies die zich op dit concept richten.
doel Een overzicht bieden van enkele veelgebruikte definities van metacognitie en gerelateerde concepten, alsmede de bijbehorende meetinstrumenten en behandelopties om metacognitie bij mensen met een psychotische stoornis te verbeteren.
methode Aan de hand van de literatuur een overzicht geven van de verschillende definities van metacognitie bij psychotische stoornissen, alsmede veelgebruikte meetinstrumenten en behandelmethoden. De nadruk ligt hierbij op de recente ontwikkelingen in een model van Semerari en collega’s met bijbehorende meetinstrument (de Metacognition Assessment Scale – A). We bekijken hoe dit een toevoeging kan zijn op de bestaande methoden.
resultaten Op basis van de literatuur lijken de concepten metacognitie en gelieerde concepten meetbare constructen, alhoewel de definities en meetinstrumenten heterogeen blijken. De nieuwe conceptualisering van de sociale informatieverwerking leidt tevens tot de ontwikkeling van een nieuwe vorm van psychotherapie, die gericht is op het verbeteren van de metacognitieve vaardigheden bij mensen met een psychotische stoornis.
conclusie Er lijken aanwijzingen dat metacognitieve vaardigheden een doel van behandeling kunnen zijn, maar meer onderzoek is noodzakelijk.