Met dit boek stelt redacteur Danuta Wasserman zich tot doel om de kennis en ervaring van leidende experts op het gebied van suïcidaliteit over te dragen aan de drukke clinicus, die zelf te weinig tijd heeft om de literatuur te bestuderen. Dat is geen bescheiden doelstelling. Wasserman legt zich daarbij de beperking op van 36 korte hoofdstukken, geschreven in toegankelijke taal en onderbouwd met een beperkt aantal geselecteerde referenties.

Van het boek is ruim 40% van de hoofdstukken geschreven door de redacteur zelf; de rest is geschreven door 36 auteurs, van wie ongeveer twee derde uit de Scandinavische landen. Betrokken onderzoekers en behandelaars, maar niet allemaal leidende experts. De kwaliteit van de hoofdstukken is dan ook nogal wisselend. Er zitten mooie beschouwingen bij, maar in veel van de hoofdstukken worden ook oude stokpaardjes bereden, zonder veel kritische reflectie of systematische onderbouwing. De update ten opzichte van de eerdere druk uit 2001 is voor ongeveer de helft van de hoofdstukken goed geslaagd. De andere helft is veel minder bijgewerkt.

Verfrissend en innovatief is een hoofdstuk over heuristics en biases. In dit hoofdstuk komen cognitieve biases van het klinische beoordelingsproces aan de orde (Croskerry 2003; Crumlish & Kelly 2009). Dit is voor iedere clinicus zeer de moeite waard om kennis van te nemen. Een sprekend voorbeeld is de base-rate neglect. Deze speelt een grote rol in de overwaardering in onderzoek, kliniek en beleid van de formele risicotaxatie. Opvallend is dat deze en andere vertekeningen in de rest van het boek nauwelijks terugkomen, zelfs niet in het hoofdstuk dat specifiek gaat over psychometrie.

Het boek is aan te raden voor iedereen die een min of meer volledig overzicht wil hebben van het gebied van suïcidaliteit. Voor de drukke clinicus die snel geïnformeerd wil zijn over de laatste stand van de kennis is dit boek een risico. De update is maar ten dele geslaagd en je moet het gebied al een beetje kennen om het kaf van het koren te kunnen scheiden. Veel van de hoofdstukken vergen eigen kritische reflectie en een taxatie van de literatuur om de informatie op waarde te kunnen schatten. Wie daar niet tegenop ziet, heeft met dit boek een goed startpunt.

• Croskerry P. The importance of cognitive errors in diagnosis and strategies to minimize them. Acad Med 2003; 78: 775-80.
• Crumlish N, Kelly BD. How psychiatrists think. Adv Psychiatr Treat 2009; 15: 72-9.

  Oxford University Press,

  Oxford 2016

  411 pagina’s,

  isbn 978-01-987-1739-9,

  £ 29,99

A.M. van Hemert, psychiater, Leiden