In dit letterlijk gewichtige, mooi afgewerkte en met veel historische foto's gelardeerde geschiedenisboek doen negen auteurs verslag van '100 jaar psychiatrie in Venray'. De redactie van dit boek heeft gekozen voor een verzameling van artikelen, waarbij iedere schrijver een eigen invalshoek koos, vaak bepaald door de relatie die de schrijver met de instituten had. Zo komen onder meer enkele Zusters van Liefde annex oud-verpleegkundigen, een oud-voorzitter van de ondernemingsraad, ouddirecteuren en een docent geschiedenis aan het woord. Om reden van authenticiteit heeft men elke bijdrage zo veel mogelijk gerespecteerd en daarmee niet altijd wetenschappelijke conventies gevolgd. Door deze keuze is het boek levendig en prettig leesbaar, voor zowel oud-medewerkers als belangstellenden in de geschiedenis van de psychiatrie in Nederland in het algemeen en Venray in het bijzonder. De hoofdstukken gaan onder meer over het historisch landschap, de architectuur van de instituten Sint Servatius en Sint Anna en de ontwikkeling van de psychiatrische zorg in de afgelopen eeuw. De religieuze Zusters en Broeders van Liefde hebben de instellingen gesticht en er tot ver in de twintigste eeuw een grote rol in gespeeld. De beschrijvingen van de dagelijkse gang van zaken in een wereld op zichzelf, zoals een instelling in die tijd was, geven daar duidelijk blijk van. Vele onderwerpen passeren de revue, zoals bijvoorbeeld arbeidsrehabilitatie avant la lettre. In 1958 waren in Sint Servatius bijvoorbeeld 800 van de 1016 patiënten werkzaam binnenshuis (boerderij, slagerij,weverij enz.). Dit alles onder het motto 'ora et labora' (bid en werk). Aansprekend in dit boek vind ik verder de beschrijving van de roerige jaren zeventig, waarin de traditionele hulpverlening op de helling ging en er ook in Venray een revolutie uitbrak, waarin uiteindelijk gekozen werd voor het multidisciplinaire handelen. Daarnaast wordt ook een beeld geschetst van een grote organisatie door de tijd heen met de steevast voorkomende managementperikelen, zoals reorganisaties, fusies en bezuinigingen, maar ook met de diverse, kennelijk onvermijdelijke naamsveranderingen. Voor mij als voormalig medewerker van het toenmalig Psychiatrisch Centrum Venray, het latere Vincent van Gogh Instituut, was dit boek niet alleen erg interessant, maar ook een feest van herkenning!

M.H.B. Vonk