Shorter is in ons land bekend geworden door zijn, ook spoedig vertaalde, History of Psychiatry uit 1998 (Shorter 1998). Zijn visie op de geschiedenis van de psychiatrie, waaruit een sterke waardering voor de biologische aanpak spreekt, vindt men ook terug in het voorwoord en de inleiding van dit werk. Shorter signaleert de virtuele dood van wat eens het grote intellectuele paradigma van de psychiatrie was, de psychoanalyse. Door de verschuiving naar een hersenbiologisch paradigma zijn veel begrippen onderhevig aan sterke inhoudelijke verschuivingen en dit 'woordenboek' wil een gids zijn. In de introductie is ook een interessante beschouwing over nationale tradities in de psychiatrie te vinden. Shorter beschrijft en verklaart waarom eerst het Duitse taalgebied leidinggevend was en hoe sinds de vijftiger jaren Amerika de toon zet.

Men vindt in alfabetische volgorde zowel kernbegrippen van de psychiatrie als figuren die belangrijke bijdragen hebben geleverd. De grens is daarbij gelegd rond het midden van de achttiende eeuw. Opmerkelijk is daarbij dat tal van levende, nog actieve personen worden genoemd. Zo kan men dus een bespreking van Pinel vinden, maar ook van Andreasen, en van Klein. Behalve via deze alfabetische ingang kan men via het register zoeken. Naast een bibliografie is er een bibliografisch essay, dat de weg wijst voor wie historisch onderzoek wil gaan doen.

Het boek is vooral van waarde door de systematische, historische bespreking van kernconcepten van de psychiatrie. Zowel aan deels al verouderde begrippen zoals de multipele persoonlijkheidsstoornis als aan hedendaagse termen zoals neuroimaging zijn lemma's gewijd. Er is bijzondere aandacht voor de geschiedenis van de psychofarmacotherapie. Er zijn ook vele kruisreferenties. Zo kan men via het lemma 'reserpine' terechtkomen bij de ontdekker ervan, Nathan Kline. Erg handig is dat van vele ontdekkingen het tijdschrift wordt vermeld waarin de eerste publicatie werd geplaatst (overigens zonder details).

De auteur wijst erop dat de lezers snel zijn voorkeur voor de biologische benadering zullen ontdekken. Daarbij kan men zich ook wel verbazen over sommige keuzes, maar dat is ondergeschikte kritiek. Het werk maakt zijn pretentie waar: het eerste historische woordenboek van de psychiatrie, bovendien prachtig uitgegeven. Het is bedoeld voor de beoefenaar van de psychiatrie en niet voor de professionele historicus. De practicus kan heel snel een indruk krijgen van de historische ontwikkeling van dagelijks gebruikte begrippen. Warm aanbevolen

J. Wilschut