Patrick Corrigan kan worden beschouwd als dé wetenschappelijk expert inzake psychiatrisch stigma. Hij is hoofd van het enige stigmaconsortium ter wereld, doet veel fundamenteel onderzoek over deze materie en publiceerde tientallen artikelen. Wanneer hij als redacteur optreedt voor een boek over stigma, zijn de verwachtingen onvermijdelijk hoog gespannen. In hoeverre dat terecht is, zal dadelijk blijken. Het boek bestaat uit vier grote delen, die op hun beurt onderverdeeld zijn in kleinere hoofdstukken. Het eerste deel situeert het probleem van stigma, het tweede legt uit hoe het te begrijpen, het derde hoe het te veranderen, en het laatste is een beschouwende conclusie door Corrigan zelf. In het begin van het boek wordt ruim aandacht besteed aan de aard van publiek stigma en zelfstigma, en aan de relevantie van het verschil tussen beide. Publiek stigma is de reactie van de algemene populatie op mensen met een psychiatrische aandoening. Publiek stigma bevat minstens drie componenten: stereotypie, vooroordelen en discriminatie. Het valt onmiskenbaar onder de verantwoordelijkheid van de samenleving die het gecreëerd heeft. Zelfstigma daarentegen ontstaat naar aanleiding van publiek stigma, waarbij psychiatrische patiënten de negatieve bejegening gaan internaliseren als terecht, en zij een verminderde zelfwaarde en zelfefficiëntie ontwikkelen, waarbij hun vertrouwen in de toekomst afneemt. Dit zelfstigma is uitermate klinisch relevant, wat in het boek uitgebreid aan bod komt, diagnostisch en therapeutisch. Ook maatschappelijke thema's worden niet uit de weg gegaan, zoals de ingewikkelde relatie tussen psychiatrisch stigma en de politie, justitie, de gezondheidszorg en de media. In het derde deel van het boek, waarin de mogelijkheden om in te grijpen op een rijtje worden gezet, wordt uitgebreid ingegaan op zelfonthulling, en de vergelijking met de coming-out bij homoseksualiteit. Dit is een minder helder stuk, dat naar mijn idee soms te speculatief is. Elk hoofdstuk van dit boek is zorgvuldig opgebouwd, zowel qua stijl als qua inhoud. Er is veel oog voor detail zonder dat de essentie verloren gaat, en er wordt vooral veel zorg besteed aan de wetenschappelijke argumenten. De uitgebreide bronvermelding die hiermee gepaard gaat is een schatkamer voor iedereen die geïnteresseerd is in stigma als psychiatrisch, psychologisch en maatschappelijk fenomeen. Een uitstekend boek.

K.C.E.E.R. Catthoor