In dit boek bespreekt Susan Hart de invloed van hechting op verschillende domeinen. Zo omvat het eerste deel de beschrijving van een band tussen zorgdrager en kind, en de daarbij horende ontwikkeling van de hersenen zoals die normaal verloopt. In het tweede deel bespreekt Hart de gevolgen van een gebrekkige afstemming in de dyadische interactie tussen zorgdrager en kind, alsook de gevolgen daarvan gedragsmatig en op het niveau van het brein. Zij beschrijft een geheel aan neuroaffectieve symptomen tijdens de ontwikkeling van een kind en adolescent, die verband houden met de kwaliteit van hechting in de relatie tussen een zorgdrager en een kind. In het laatste deel komen individuele en systemische interventies aan bod die gebaseerd zijn op het hechtingsdenken, maar waarbij men ook rekening houdt met de neuroaffectieve ontwikkeling van een kind.

Een rode draad in dit werk is het belang dat Hart hecht aan de integratie van verschillende domeinen. Zij pleit ervoor om het idee van een dichotomie tussen hersenen en geest, biologie en ervaring, genetische invloeden en opvoeding, niet langer te laten bestaan. Hiermee sluit zij – als klinisch psychologe met een grote praktijkervaring – aan bij een algemene teneur in de hedendaagse onderzoekswereld.

Hart gebruikt in haar werk ook vele voorbeelden uit haar eigen praktijk, die een aantal ideeën illustreren en herkenbaar maken. Ze slaagt erin om complexe theorieën vlot leesbaar te maken zonder deze overdreven te vereenvoudigen. Op het vlak van interventies haalt de auteur belangrijke thema’s aan zoals mentalisatie en niveau van zelfregulatie, die een rol spelen bij het type van interventie dat toegepast wordt, echter zonder hier heel diep op in te gaan. Voor de clinicus op zoek naar concrete handvatten, zal dit boek m.a.w. niet helemaal tegemoet kunnen komen aan de behoeften.

Voor de lezer die geïnteresseerd is in de ontwikkeling van een kind en de invloed van hechting op verschillende niveaus van die ontwikkeling, is het boek van Hart dan weer een aanrader. Doordat de auteur ook leemtes aanduidt in het huidige onderzoek, kan dit boek bovendien de nieuwsgierigheid prikkelen en een aanzet vormen tot het verder doornemen van verdiepende literatuur of opstellen van eventuele onderzoeksvragen.

In de epiloog benadrukt Hart het belang van vroege interventies bij kinderen, en hoewel het belang hiervan zeker niet mag onderschat worden, toch is het voor de meeste clinici ook interessant om oog te hebben voor goed gevalideerde, hechtingsgebaseerde interventies die recent ontwikkeld zijn vanuit volwassenenonderzoek, zoals emotionally focused therapy en mentalisation based treatment.

L. van de Ven