In de serie Oxford Psychiatry Library is dit jaar het boekje Bipolar disorder verschenen. Het doel van het boek is om een beknopte samenvatting te geven van de informatie die een klinisch psychiater nodig heeft bij het behandelen van patiënten met een bipolaire stoornis.
Het boekje heeft een handzaam formaat en bevat een aantal informatieve schema’s en tabellen. In de eerste drie hoofdstukken wordt beknopt informatie gegeven over diagnostiek en epidemiologie. De hoofdstukken zijn beknopt geschreven, maar geven toch een behoorlijk beeld van de diagnostiek en epidemiologie van de bipolaire stoornis. Het vierde hoofdstuk, over de oorzaken van bipolaire stoornissen, is zo beknopt dat het zijn doel voorbijschiet. Voor de geïnformeerde lezer is het een tamelijk lege opsomming, voor iemand die niet met het biologisch onderzoek bekend is, verheldert het weinig.
Het belangrijkste deel van het boek wordt gevormd door de hoofdstukken over de behandeling. De hoofdstukken over farmacotherapie en psychotherapie zijn weliswaar beknopt, maar goed geschreven. Het hoofdstuk over de behandelingsrichtlijnen is gebaseerd op de Canadese Canmeds-richtlijn. Die richtlijn vertoont een grote overlap met de Nederlandse richtlijn voor de bipolaire stoornis, waarin naar de Canmeds-richtlijn wordt verwezen, maar valt er niet geheel mee samen. Een verschil is bijvoorbeeld de voorkeur voor atypische antipsychotica bij de behandeling van de acute manie boven klassieke antipsychotica. In de Nederlandse richtlijn is die voorkeur er niet. Een praktisch bezwaar is dat de schema’s waarin de verschillende behandelingsmogelijkheden worden samengevat slecht leesbaar zijn, vooral bij kunstlicht. Het hoofdstuk over bijzondere groepen patiënten, zoals kinderen, ouderen en zwangere vrouwen, is erg beknopt en daarmee niet erg bruikbaar voor die groepen.
Na het doornemen van het boekje vroeg ik mij af of ik dit boek zou adviseren aan artsen in opleiding tot psychiater of aan psychiaters die zich niet zo vaak met de behandeling van patiënten met een bipolaire stoornis bezighouden. Het antwoord luidt ontkennend. Het boekje heeft voor de Nederlandse psychiater geen meerwaarde boven de via internet voor iedereen toegankelijke richtlijn van de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie. Deze richtlijn is beter toegesneden op de Nederlandse situatie en op enkele belangrijke punten informatiever. Een reden om het toch aan te schaffen zou het handzame (zak)formaat kunnen zijn.

P. Bouvy