achtergrond Van alle patiënten met schizofrenie heeft ongeveer 25% last van ernstige en aanhoudende negatieve symptomen. De behandelmogelijkheden van de negatieve symptomen zijn beperkt, terwijl juist deze symptomen kunnen leiden tot blijvende invaliditeit. Er zijn wetenschappelijke aanwijzingen dat prefrontale hypoactiviteit en een afgenomen prefrontaal hersenmetabolisme samenhangen met negatieve symptomen. Met behulp van repetitieve transcraniële magnetische stimulatie (rtms) kunnen onderliggende hersengebieden actiever gemaakt worden.
doel Met behulp van rtms prefrontale hypoactiviteit corrigeren en de verstoorde stofwisseling in de hersenen normaliseren, met als doel de negatieve symptomen bij schizofrenie verminderen.
methoden Er werd een meta-analyse verricht (Dlabac-de Lange e.a. 2010) en een onderzoek opgezet binnen het Universitair Medisch Centrum te Groningen (umcg). Middels een dubbelblind placebogecontroleerd onderzoek bij 32 patiënten met schizofrenie die last hebben van negatieve symptomen wordt onderzocht of prefrontale rtms effectief is als behandeling voor negatieve symptomen. De rtms-groep (n = 16) ontvangt tweemaal daags gedurende 15 dagen rtms behandeling, de controlegroep (n = 16) ontvangt tweemaal daags gedurende 15 dagen placebobehandeling. Voor aanvang van de rtms-behandeling, direct na de behandeling en bij follow-up (na vier weken en drie maanden) zullen de panss, sans en een aantal cognitieve testen worden afgenomen. Tevens zal de behandelstudie worden gecombineerd met een fmri-studie.
resultaten In de meta-analyse werden negen onderzoeken geïncludeerd met 123 behandelde patiënten. De gemiddelde gewogen effectgrootte voor rtmsversus placebo was klein (d = 0,43; 95% ci, 0,05-0,80) maar benaderde een middelgroot effect. Subanalyses toonden aan dat de effectgrootte toenam wanneer hoogfrequente 10 Hertz werd toegepast. Evenzo nam de effectgrootte toe bij de studies die een langere behandelduur toepasten.
De voorlopige resultaten van het onderzoek binnen het umcg worden maart 2011 verwacht.
conclusie Er zijn aanwijzingen dat frontale rtms effectief is als behandeling van negatieve symptomen bij schizofrenie.