achtergrond Selectief mutisme is een kinderpsychiatrische stoornis die in de praktijk nogal wat vragen oproept over achtergronden en behandelmogelijkheden. Binnen de zorglijn emotionele stoornissen van de Bascule worden op grond van de aanwezige expertise veel kinderen verwezen uit het hele land voor diagnostiek en behandeladvies.
doel Overzicht geven vanuit de literatuur over selectief mutisme en daarmee de kennis vergroten met verbetering van de vroegonderkenning, de differentiaaldiagnose en de behandeling.
methoden De resultaten van systematische search uit de literatuur worden samengevat gericht op epidemiologie, etiologie, klinisch beeld, differentiaaldiagnose en behandelingsopties (Chavira 2007; Viana 2009).
resultaten De prevalentie van selectief mutisme wisselt per leeftijdscategorie en per studie van 0,033 tot 2%. De diagnose wordt vooral gesteld bij kinderen tussen de vijf en acht jaar. De klachten kunnen lang aanhouden tot ver in de puberteit. Selectief mutisme komt vaker voor in migrantenfamilies. Vermoedelijk versterkt het spreken in twee of meer talen de angst om te spreken buiten het gezin. Vroeger werd gedacht dat trauma of spraakproblemen belangrijk waren in etiologisch opzicht, maar daar zijn geen aanwijzingen voor. Angststoornissen komen relatief vaker voor bij ouders van kinderen met selectief mutisme. Selectief mutisme gaat vaak gepaard met andere angststoornissen als sociale fobie of een gegeneraliseerde angststoornis. Etiologisch lijkt er sprake van een samenspel tussen biologische en omgevingsfactoren.
conclusie Selectief mutisme is een tamelijk zeldzame op jonge leeftijd goed te onderkennen stoornis, waarbij specifieke behandeling mogelijk is.