achtergrond Autisme is een veel voorkomende stoornis binnen de ggz. De diagnostiek en behandeling zijn echter niet altijd eenvoudig. De vroege diagnostiek (bij kinderen jonger dan vier jaar) is bij uitstek het terrein van de gespecialiseerde diagnosticus, aangezien er wereldwijd nog weinig instrumenten en ervaringen zijn op dit terrein. Een tweede voorbeeld van specialistische diagnostiek bij autisme betreft consultaties en second opinions die aangevraagd worden door de tweede lijn wanneer er sprake is van gestagneerde behandelingen.
doel Nagaan of ontwikkelde diagnostische methoden voor autismespectrumstoornissen effectief en kwalitatief hoogstaand zijn.
methoden Het autismeteam Noord-Nederland heeft een protocol ontwikkeld voor de diagnostiek van jonge kinderen tussen de 0 en 4 jaar bij wie de ontwikkeling kenmerken vertoont die passend zijn bij autisme. Zo is er een vragenlijst ontwikkeld ter inventarisatie van het sociaalcommunicatief gedrag (VSCG).
Het Leo Kannerhuis Doorwerth heeft het KIC-protocol ontwikkeld. Dit is een methode voor een eenmalige korte intensieve consultatie (KIC) op locatie voor verwijzer en patiënt/systeem.
resultaten De afgelopen twee jaar heeft het autismeteam Noord-Nederland het infantprotocol uitgewerkt. Er is valideringsonderzoek gedaan met de vscg, bij zowel kinderen met autisme als bij zich normaal ontwikkelende kinderen (n = 92). De test hertest betrouwbaarheid en convergerende validiteit is goed. Ook werd de VSCG gebruikt als effectmaat bij een behandelstudie. De laatste drie jaar heeft het Leo Kannerhuis Doorwerth het KIC-protocol ontwikkeld dat is toegepast bij een tiental tweedelijnsinstellingen danwel categorale instellingen zoals algemene ggz, forensische psychiatrie en zorg voor mensen met een verstandelijke beperking.
conclusie Diagnostiek van jonge kinderen met autisme opent de deur naar vroege behandeling, stimulering van de ontwikkeling en daarmee ook vaak een betere prognose. De VSCG is hiervoor een geschikt instrument. Het KIC-protocol verkort de consultatie procedure aanmerkelijk en is minder belastend voor de patiënt. De verwijzer wordt actief betrokken bij deze specialistische manier van kijken.