achtergrond Clozapine wordt vooral ingezet bij psychosen die niet of onvoldoende op andere antipsychotica reageren. Bij een clozapine plasmaspiegel boven 350 tot 400 μg/l is de kans op respons meer dan 40% groter dan bij lagere spiegels. In het algemeen is er sprake van een lineaire relatie tussen de dosis en de hoogte van de plasmaconcentratie, maar bloedspiegels van clozapine kunnen bij eenzelfde dosering interindividueel sterk verschillen. Vooral jonge, mannelijke rokers hebben hoge orale doses clozapine nodig om een adequate plasmaconcentratie te bereiken. Sommige patiënten weigeren om bijvoorbeeld meer dan 10 tabletten clozapine per dag in te nemen. Additie van fluvoxamine aan clozapine remt de afbraak van clozapine via het P450-cyp1A2-enzym, waardoor met een kleiner aantal tabletten toch een adequate clozapinespiegel bereikt wordt.
doel Het geven van praktische adviezen voor de uitvoering van fluvoxamine-additie aan clozapine.
methoden Literatuurstudie met behulp van Ovid Medline en presentatie van gevalsbeschrijvingen (n = 5) waarin additie van fluvoxamine aan clozapine plaatsvond.
resultaten Additie van fluvoxamine aan clozapine leidt tot een substantiële stijging (factor 2 tot 5 of meer) van de plasmaconcentratie van clozapine. In de literatuur wordt verondersteld dat fluvoxamine-additie een gunstige invloed zou kunnen hebben op de cognitie en de metabole bijwerkingen. In de beschreven behandelingen werd fluvoxamine meestal ingezet als tijdens de instelfase bleek dat een zeer hoge dosis clozapine benodigd zou zijn. Het maakt dan een aanzienlijke reductie van de (geëxtrapoleerde) benodigde orale dosis mogelijk. Bij een patiënt werd de behandeling na een mogelijk insult gestaakt. Verder werden geen bijwerkingen gezien. Gezien de mate waarin fluvoxamine de plasmaconcentratie van clozapine kan verhogen, is verlaging van de clozapinedosering voor aanvang van de additie sterk te overwegen.
conclusie Additie van fluvoxamine maakt een aanzienlijke reductie van de benodigde orale clozapinedosis mogelijk, hetgeen belangrijk kan zijn bij patiënten die de inname van een groot aantal tabletten weigeren.