Wat gaat er in iemand met dementie om? Deze vraag zal iedereen die met dementie te maken krijgt ooit wel eens gesteld hebben. Beantwoording daarvan is een vereiste om personen met dementie beter te begrijpen en zo beter op hun gedragingen te kunnen reageren. De vraag stellen is eenvoudiger dan een antwoord geven. ‘We verdiepen ons onvoldoende in de persoon met dementie’ stelde Rümke al in de jaren vijftig. Er is inderdaad opvallend weinig wetenschappelijke literatuur die ons hierbij kan helpen. Dat vond ik 25 jaar geleden, toen ik deze vraag als uitgangspunt nam in mijn eindreferaat voor de opleiding tot psychiater. Sindsdien is er weinig bij gekomen, met uitzondering van de person-centered approach, zoals die in Engeland door John Keady is ontwikkeld en die in ons land heeft geleid tot belevingsgerichte zorg. Ook het boek van Ber Miesen, Dement, zo gek nog niet, is geen wetenschappelijke verhandeling. Er staan geen verwijzingen in en het is niet duidelijk waar de auteur zijn ideeën op baseert. Maar dat hoeft ook niet. De grote verdienste van Miesen is dat hij geïnteresseerden een concrete handreiking geeft waarmee zij beter in staat zijn dementerenden te begrijpen als personen met een beperking. Miesen is een oude bekende in dit vakgebied. Sinds meer dan twintig jaar is hij een warm pleitbezorger van deze aanpak en hij heeft tal van boeken hierover het licht doen zien. Hij is de initiator van de Alzheimer Cafés, waarin mensen met die ziekte elkaar kunnen ontmoeten en hun problemen kunnen delen. In dit boek beschrijft hij de werking van het geheugen bij dementerende mensen en hoe zij op hun cognitieve stoornissen reageren. Het boek begint met een opsomming van wat dementie is, de epidemiologie, de diagnose en de behandeling. Deze hoofdstukken zijn wat oppervlakkig en verouderd. Voorts komen aan de orde: Hoe reageert de dementerende zelf op wat er met hem gebeurt? En wat betekent het voor de familie? Welke processen spelen een rol wanneer de familie te maken krijgt met professionele zorg? Hieruit spreekt zijn grote ervaring en interesse in de psychologie van de dementie. Hij schrijft helder en begrijpelijk. Kortom: geen wetenschappelijk boek, maar een boek met een ziel, geschreven door een gepassioneerd auteur wiens missie het is de mens met dementie beter te begrijpen.

 

F.R.J. Verhey