Dit boek is gegroeid uit het besef bij drie cognitieve gedragstherapeuten dat groepsprocessen mogelijk een rol spelen in cognitieve gedragstherapie (cgt) in een groep. In oorsprong verschilt cgt in groepsverband of individueel nauwelijks, behalve dat de therapie in een groep wordt toegepast bij meerdere individuen. Met mogelijke effecten van groepsprocessen, d.w.z. alle interpersoonlijke interacties tussen groepsleden en de groepsleiders onderling, wordt traditioneel weinig rekening gehouden. Hier willen deze drie therapeuten iets aan doen. Geïnspireerd door hun eigen ervaringen willen ze met dit boek de aandacht vestigen op het belang van groepsprocessen in groeps-cgt. Dit vooral om het effect van cgt binnen groepen te maximaliseren. Groepsprocessen kunnen immers het aanleren van technieken faciliteren of bemoeilijken. In het eerste deel worden de typische groepsprocessen vanuit de klassieke groepspsychotherapie besproken. Speciale aandacht gaat naar die processen die mogelijk belangrijk zijn in groepscgt. De auteurs putten hierbij vooral uit het werk van Yalom (1995) en Burlingame e.a. (2004). Aan de hand van klinische vignetten wordt de vertaalslag naar de praktijk gemaakt. Ook staan zij uitvoerig stil bij een aantal uitdagingen op vlak van de patiënt, het groepsproces en het leiderschap van de groep. Het tweede deel beschrijft de toepassing van groeps-cgt bij verschillende psychiatrische stoornissen. Achtereenvolgens komen paniekstoornis, obsessieve-compulsieve stoornis, sociale fobie, depressie, bipolaire stoornis, eetstoornissen, middelenmisbruik, persoonlijkheidsstoornissen en schizofrenie aan bod. Kortom, bijna de hele dsm-iv. Toch zijn het stuk voor stuk krachtige en boeiende hoofdstukken. In een notendop krijg je als lezer de cognitief-gedragsmatige aspecten van elke stoornis, een update van de beschikbare evidence van individuele en groeps-cgt, verschillende groepsaspecten en als toegift een protocollaire behandeling op de koop toe op je bord. Ten slotte eindigt dit boek met de vraag hoe je het beste met comorbiditeit omgaat en worden de belangrijkste veelgestelde vragen over groeps-cgt op een rijtje gezet: Is groeps-cgt even effectief als individuele cgt? Hoe belangrijk is de cgt-techniek in vergelijking met het groepsproces? Welke zijn de belangrijkste groepsprocessen in cgt? Wat weten we over groepssamenstelling? Hoe trainen we beste cgt-groepstherapeuten? De kracht van dit boek ligt in de grondigheid en de klinische toepasbaarheid. Het biedt elke lezer een duidelijk conceptueel kader, zeer veel klinische ervaringen en bruikbare handvatten om aan de slag te gaan in groepen. Een must voor elke cgt’er die zich aan groepen waagt en een aanrader voor groepstherapeuten met interesse voor cgt. Wie meer wil weten over groepsprocessen in cgt komt toch wat van een kale reis thuis. Dit boek gaat te weinig over groepsprocessen als op zich staande entiteiten. cgt is en blijft het hoofdkader en het bestaande procesuitkomstonderzoek vanuit verschillende groepstherapeutische hoeken wordt grotendeels genegeerd. Het gaat, zoals de titel zegt, over cgt in groepen en niet over cognitief- gedragsmatige groepstherapie.

H. Tandt, G. Lemmens