achtergrond Wilsonbekwaamheid is een begrip dat zich moeilijk laat definiëren. Echter, eenieder begrijpt wel de essentie en het belang van het begrip. In de wetgeving is het concept niet duidelijk uitgewerkt, en bovendien niet gesynchroniseerd in de Wet Bopz en wgbo.
doel Inzicht geven in het juridisch kader rond het begrip wilsbekwaamheid in de huidige en toekomstige wetgeving (Wet verplichte ggz).
methoden Een analyse vanuit juridisch- psychiatrisch perspectief over de plaats van wilsbekwaamheid in de huidige en toekomstige wetgeving. Hierbij wordt ingegaan op de praktische consequenties voor het handelen van de psychiater.
resultaten Juridisch bestaat er internationaal enige consensus over de onderliggende idee van de wilsbekwaamheid. De wetgever wil mensen graag de ruimte geven autonoom over hun leven te beslissen, maar soms verhinderen psychiatrische ziekten of psychische gebreken dit zodat betrokkene niet goed (meer) kan oordelen. De wetgeving in het gezondheidsrecht is er niet in geslaagd het begrip te synchroniseren. Er zijn belangrijke verschillen in de manier waarop wilsbekwaamheid in de Wet Bopz en in de wgbo voor de praktijk van belang is. Het gaat hierbij vooral om het verschil tussen wilsbekwaam en wilsonbekwaam verzet bij het toepassen van dwangbehandeling. In de Wet verplichte ggz wordt het onderscheid tussen wilsbekwaam en wilsonbekwaam verzet sterker doorgevoerd, naar analogie van de huidige betekenis van het begrip in de wgbo. Meer aandacht voor het begrip wilsbekwaamheid sluit aan bij hedendaagse internationale juridische ontwikkelingen. De consequenties van wilsonbekwaamheid, bijvoorbeeld met betrekking tot de vertegenwoordiging, worden steeds relevanter gevonden. Tevens wint de opvatting terrein dat wilsbekwaam verzet ook binnen de context van psychiatrische dwangbehandeling zwaarder moet wegen dan wilsonbekwaam verzet.
conclusie De Wet verplichte ggz houdt belangrijke veranderingen in met betrekking tot de beoordeling van wilsbekwaamheid. Behandelaren zullen hierdoor in de praktijk meer met het begrip te maken krijgen.