achtergrond Steeds vaker wordt bij het vaststellen van persoonlijkheidsstoornissen gebruikgemaakt van dimensionele modellen, zoals de Dimensional Assessment of Personality Pathology (dapp). Ook wordt steeds vaker kwaliteit van leven (KvL) gebruikt als uitkomstmaat. Welke dimensies van iemands persoonlijkheid samenhangen met de ervaren KvL is tot nu toe nog niet onderzocht.
doel Vaststellen of er een verband bestaat tussen KvL en persoonlijkheidsdimensies van de dapp.
methoden Vijftig patiënten met een persoonlijkheidsstoornis ondergingen psychotherapeutische dagbehandeling. Bij de start van de behandeling (baseline) en bij ontslag werd de KvL gemeten met de EuroQol-5D en persoonlijkheidspathologie met de dapp-Short Form. We hebben het verband onderzocht tussen KvL en persoonlijkheidsdimensies op baseline en onderzocht of er een verband was tussen verandering in KvL en verandering in persoonlijkheidspathologie tussen baselinemeting en ontslag.
resultaten Op baseline bestond er een samenhang tussen KvL en de persoonlijkheidsdimensies identiteitsproblemen (rs = -0,30; p = 0,034), compulsiviteit (rs = -0,33; p = 0,018), achterdocht/ wantrouwen (rs = -0,28; p = 0,047) en onveilige hechting (rs = -0,38; p = 0,006). Dus hoe beter de ervaren KvL, hoe lager (= beter) men scoort op genoemde persoonlijkheidsdimensies. Bij veranderingen tussen de baselinemeting en ontslag vonden we een samenhang tussen verbetering in KvL en vermindering van de persoonlijkheidsproblematiek op de dimensies geremde expressiviteit (rs = -0,33; p = 0,020), narcisme (rs = -0,29; p = 0,042) en onveilige hechting (rs = -0,40; p = 0,004). Persoonlijkheidspathologie daalde significant op vijftien van de achttien dapp-dimensies. De gemiddelde KvL steeg significant van 0,54 naar 0,77 (p < 0,001). We kunnen echter door het ontbreken van een controlegroep hieruit geen harde conclusies trekken over de effectiviteit van behandeling.
conclusie Onze bevindingen suggereren dat sommige dimensies van persoonlijkheid, zoals onveilige hechting, sterker samenhangen met KvL dan andere. Het is voor behandelaars interessant te weten welke dimensies samenhangen met verbetering van iemands KvL. Inzicht hierin kan richting geven aan de behandeling en mogelijk leiden tot een meer effectievere behandeling.