achtergrond Veel asielzoekers hebben complexe psychiatrische en lichamelijke gezondheidsproblemen. De complexiteit van de problematiek laat zich zien in de hulpverleningspraktijk en wordt bevestigd door wetenschappelijk onderzoek.
doel Inzicht verschaffen in aard en omvang van psychiatrische stoornissen onder asielzoekers en risicofactoren waarmee deze samenhangen.
methoden Presentaties van onderzoeksgegevens uit diverse studies.
resultaten In een onderzoek onder Irakese asielzoekers vonden Laban e.a. (2004) dat 54,4% één of meer psychiatrische stoornis had. Bij de meeste asielzoekers kwamen meerdere stoornissen tegelijkertijd voor. Zo had 67% van de mensen met een posttraumatische stoornis (ptss) ook een depressie. Gerritsen e.a. (2006) vonden in een groep van Afghaanse, Iranese en Somalische asielzoekers dat 41% een depressie had, 61% angstklachten en 28% een ptss. De problemen bleken in al deze studies niet alleen samen te hangen met gebeurtenissen in het land van herkomst (bijvoorbeeld martelingen), maar zeker ook met problemen na aankomst in Nederland. Laban e.a. vonden dat een lange asielprocedure het risico op het krijgen van een psychiatrische stoornis meer dan verdubbelde en in de studie van Gerritsen e.a. bleken asielzoekers aanzienlijk meer problemen te hebben dan vluchtelingen. Ryan e.a. (2008) volgden in Ierland een groep asielzoekers in een longitudinale studie en vonden dat alleen degenen die een verblijfsvergunning hadden gekregen in de tijd tussen de metingen verbetering vertoonden. Uit al deze studies blijkt dat naast gebeurtenissen in het land van herkomst vooral ook allerlei postmigratiestressoren (bijvoorbeeld onzekerheid over verblijf, gemis aan werk, dagelijkse leefproblemen en verhuizingen) de oorzaak zijn van de gezondheidsproblemen (Laban e.a. 2005).
conclusie Asielzoekers hebben een sterk verhoogd risico op complexe gezondheidsproblemen. Verantwoordelijkheid voor het verlagen van deze risico's moet breed gedragen worden. De hulpverlening moet van hoge kwaliteit zijn en rekening houden met de veelheid van stressbronnen door contextgericht te zijn.