De door Albert Ellis ontwikkelde rationeelemotieve therapie (ret) vormt samen met de door Aaron Beck ontwikkelde cognitieve therapie de tweede generatie gedragstherapie. Jacobs komt tien jaar na de eerste druk nu met de tweede druk van haar praktische gids voor hulpverleners. In de tussenliggende tijd is Ellis overleden (2007), heeft de cognitieve therapie zich wereldwijd in wetenschappelijke verenigingen met de klassieke gedragstherapie verenigd tot de cognitieve gedragstherapie, heeft de cognitieve therapie haar wetenschappelijke basis nog steviger gemaakt dan die al was (terwijl ret daar minder werk van maakte) en heeft de derde generatie cognitieve gedragstherapie (de aandacht- en acceptatiegerichte gedragstherapie) brede steun verworven binnen de cognitieve gedragstherapie. Jacobs heeft haar tweede druk onder andere geschreven om de empirische onderbouwing van de theorie beter uit de verf te laten komen. Dit is moedig in een tijd dat er vanuit de derde generatie gedragstherapie stevige kritiek is op de wetenschappelijke onderbouwing van ret. Zo betwijfelt men of cognities wel irrationeel kunnen zijn en stelt men dat elke cognitie functioneel is binnen de historische of situationele context van de patiënt. Jacobs somt op welke aanzetten er de laatste jaren zijn gedaan om 'de wetenschappelijke reputatie van de ret op te vijzelen'; dit betreft vooral de koers in de richting van een meer evidence-based ret. Verder gaat zij in op de verschillen tussen Beck (automatische gedachten en verkeerde waarnemingen) en Ellis (het veranderen van irrationele kerngedachten verwoord in termen van moeten). Zij besteedt aandacht aan andere vormen van cognitieve gedragstherapie, maar is daarin erg summier en beperkt zich tot de overeenkomsten met ret. Het boek van Jacobs lijkt exemplarisch voor hoe ret zich in Nederland ontwikkelt. Hierbij sluit men aan bij de internationale ontwikkelingen op ret-gebied (Journal of Rational-Emotive & Cognitive-Behavior Therapy, Albert Ellis Institute in New York, weinig publicaties met een vermelding in PubMed), maar men blijft overwegend buiten de Nederlandse Vereniging voor Cognitieve Gedragstherapie (vgct) en niet alle ret-therapeuten zijn lid van de vgct. Te hopen valt dat ret alsnog meer gelijke tred zal gaan houden met de wetenschappelijke standaard die andere vormen van cognitieve gedragstherapie er op na houden. Waarschijnlijk valt dat alleen te bereiken als alle ret-therapeuten ook cognitief gedragstherapeut in brede zin worden en zich daarmee binnen de wetenschappelijke vereniging beter toetsbaar opstellen. Tot het zover is, is deze tweede druk van Jacobs voor de practicus (ook de psychiater) een goede gids om zich te oriënteren op ret en zich de denkwijze en methode van ret eigen te maken.

W.B. Gunning