achtergrond Tandheelkundige problemen komen in de psychiatrie veelvuldig voor, door de aandoening die tot onvoldoende aandacht voor de mondhygiëne leidt, of door de schadelijke gevolgen van psychofarmaca. Bij Stichting lareb zijn bij 95% van alle antidepressiva meldingen gemaakt van een droge mond. Cariës wordt gemeld bij 40% van de antidepressiva, gingivitis bij 55%. Bruxisme wordt geassocieerd met het gebruik van ssri's en drugs zoals xtc. lareb noemt tandenknarsen bij vrijwel alle selectieve serotonineheropnameremmers (ssri's), bij duloxetine en venlafaxine. Veel patiënten hebben daardoor een slecht gebit, wat problemen geeft bij het herintreden in de maatschappij en torenhoge tandartsrekeningen veroorzaakt. Tandheelkundige problematiek speelt tot op heden een ondergeschikte rol bij de behandeling van psychiatrische patiënten. Toch is hieraan zowel in psychiatrische als ook in tandheelkundige tijdschriften aandacht besteed. In de studie van Vigild e.a. (1993) was bij twee derde van een populatie ouderen (n = 407) overgegaan tot extractie van het gebit. Bij 55% was het gebit ernstig onderbehandeld. In de studie van Angellilo e.a. (1995) had 11% van de onderzochte patiënten (33 van 297) geen eigen gebit meer. Bij iedereen werd cariës gevonden. Enkele tandheelkundige problemen worden genoemd in de nieuwe richtlijn Preventie en behandeling van somatische complicaties bij antipsychoticagebruik (Cahn e.a. 2008).
doel Clinici alert maken op het voorkomen van tandheelkundige problemen en de preventieve maatregelen.
methoden De cliëntenraad heeft een project over tandheelkundige problemen geïnitieerd. Er zijn voorlichtingsfolders voor patiënten en voor artsen en verpleegkundig personeel ontwikkeld. Deze posterpresentatie vat de informatie uit de folders samen en onderbouwt zonodig door cijfers uit de literatuur.
resultaten Goede voorlichting bij het voorschrijven van medicatie, betere mondhygiëne en een aanpassing van de eet- en drinkgewoonten kunnen aanzienlijk bijdragen aan een afname van de schade aan het gebit.
conclusie Psychiatrische patiënten hebben een verhoogd risico op tandheelkundige problemen. Deze posterpresentatie geeft een overzicht van de problematiek en preventiemogelijkheden.