achtergrond en doel Het preventieprogramma Kinderen van Ouders met Psychiatrische Problemen (kopp) is een langlopend programma, gericht op het voorkómen van psychische of verslavingsproblemen bij kinderen. Het programma bestaat uit diverse interventies, waarbij zowel kinderen, ouders als hulpverleners aan bod komen, evenals belangrijke risicofactoren en beschermende factoren.

methoden De hulpverlening voor volwassen patiënten is een belangrijke 'vindplaats' voor kopp-kinderen; veel behandelaars signaleren problemen en behoeften rond 'kinderen en opvoeden' bij patiënten. Het preventieprogramma kopp biedt hen deskundigheidsbevordering om dit onderwerp beter bespreekbaar te maken. Een belangrijke interventie die behandelaars zélf kunnen uitvoeren, is ouders te informeren (met gebruik van speciaal voorlichtingsmateriaal). Daarnaast kunnen zij ouders en kinderen verwijzen naar (opvoedings)ondersteuningsmogelijkheden en activiteiten voor de kinderen, zowel binnen het programma kopp als bij andere instellingen. Het kopp-programma biedt consultatiemogelijkheden aan behandelaars, ouders en kinderen over deze mogelijkheden.

resultaten Voor een grote groep behandelaars in onze instelling is 'kinderen en opvoeden' inmiddels een vertrouwd onderwerp. Jaarlijks worden circa dertig scholingsbijeenkomsten verzorgd. In alle settingen/afdelingen zijn behandelaars geschoold middels trainingen. Op nagenoeg elke afdeling zijn speciale aandachtsfunctionarissen en vindt casuïstiekoverleg plaats, waarin opvoedingsproblematiek besproken wordt. Vorig jaar werden zo'n 400 consulten gegeven door het preventieteam, zowel aan collega-behandelaars als aan andere hulpverleners, zoals consultatiebureau- artsen. Behandelaars verwijzen veel ouders en kinderen naar preventieve interventies. Er is inmiddels een ruim aanbod van individuele, gezins- en groepsinterventies voor gezinnen, kinderen van verschillende leeftijden en voor ouders. Vorig jaar voerde het preventieteam tachtig adviesgesprekken met ouders en kinderen. Zo'n negentig gezinnen maakten gebruik van gespreksgroepen voor kinderen en opvoedingsondersteuning. Honderd gezinnen maken gebruik van zorgcoördinatie.

conclusie kopp staat op de kaart, voortdurend investeren blijft nodig voor de implementatie.

discussie Hoe kunnen we ervoor zorgen dat alle managers en hulpverleners 'kinderen van patiënten' als een vanzelfsprekende verantwoordelijkheid voor de volwassenen psychiatrie zien?