achtergrond Vitamine B-deficiënties kunnen psychiatrische symptomen en ziektebeelden geven. Thiaminedeficiëntie kan wernickeencefalopathie veroorzaken, een niacinedeficiëntie pellagra en foliumzuurdeficiëntie heeft (mogelijk) een relatie met cognitieve achteruitgang. De levensstijl van daklozen lijkt een groter risico te geven voor vitaminedeficiënties dan die van de algemene populatie. Alcohol- en drugsmisbruik, onregelmatige en eenzijdige voeding en een slechtere somatische conditie kunnen van invloed zijn op de vitaminestatus. Specialisten schrijven regelmatig vitaminesupplementen voor, maar er is geen consensus over dosering, wijze van toediening en duur. Hierin schuilt gevaar voor onderdiagnostiek en onderbehandeling.

doel De laatste stand van zaken met betrekking tot vitamine B-deficiënties in de klinische praktijk van de psychiater bespreken. Zijn vitamine B-deficiënties, gezien risicofactoren als alcohol- en drugsgebruik, slechte en eenzijdige voeding, een probleem onder daklozen?

methode Met behulp van PubMed en Ovid werd een literatuursearch gedaan gericht op vitaminedeficiënties bij daklozen en de laatste stand van zaken betreffende vitamine B-deficiënties.

resultaten Over thiaminedeficiëntie en de gevolgen hiervan is veel bekend. Hoe deze te behandelen is echter nauwelijks onderzocht. Andere vitamine B-deficiënties zijn minder goed onderzocht wat betreft presentatie en behandeling. Er is veel discussie over de gevolgen van vitamine B12- en foliumzuurdeficiëntie. Vitaminedeficiënties onder daklozen zijn beperkt onderzocht. Er is een aantal onderzoeken gedaan waarbij de prevalentie van deficiënties uiteenlopen. De voedselintake schiet vaak tekort.

conclusie Hoewel er geen gerandomiseerde gecontroleerde studies zijn verricht, laten de laatste inzichten zien dat het huidige beleid in de psychiatrie vaak te terughoudend is. Er dient vaker en hoger gedoseerd te worden wat betreft thiamine. De andere vitamine B-deficiënties zijn minder goed onderzocht. De relatie tussen vitamine B12 en foliumzuur met cognitieve stoornissen, depressie en dementie is volop in onderzoek.