leerdoel Het belang onderkennen van het oefenen en aanleren van basale communicatievaardigheden, door kennis te maken met een training gericht op het vergroten van deze vaardigheden; die helpen de therapeut effectiever en empathischer te zijn.

achtergrond In deze workshop wordt het belang van het oefenen van communicatievaardigheden onder de aandacht gebracht. Dit vanuit het idee dat deze vaardigheden wel eens de kritische succesfactoren van psychotherapie zouden kunnen zijn. Het belang van oefenen van basale communicatievaardigheden wordt in het onderwijs in het kader van de opleiding tot psychiater en klinisch psycholoog naar onze opvatting enigszins veronachtzaamd. Hier zou meer aandacht voor mogen zijn. Dit heeft er mogelijk ook mee te maken dat in psychiatrische literatuur te makkelijk verondersteld wordt dat het aannemen van een empathische houding vanzelfsprekend is. In opleidingen wordt vooral dieper ingegaan op het theoretisch kader van de verschillende stromingen in de psychotherapie. Empathie en een respectvolle en richtinggevende attitude zijn belangrijke, zo niet de belangrijkste (therapeutgebonden) factoren van psychotherapie, maar bovenal zijn het vaardigheden die te leren zijn. In de literatuur (onder andere Lambert & Okiishi 1997; Luborsky e.a. 1986) is het belang van non-specifieke therapeutfactoren onomstreden.

methode In de workshop zullen de vaardigheden nader beschreven en gedemonstreerd worden. Het betreft eenvoudig te leren en goed overdraagbare technieken. Het gaat om het maken van rapport (contact), kunnen switchen tussen waarnemingsposities, kunnen switchen tussen voelen en observeren en tussen toen en nu.

resultaat De training en de kennismaking hiermee tijdens de workshop leidt tot het doordrongen raken van het belang van aanleren van communicatievaardigheden. Ook zal de kracht van de vaardigheden ervaren kunnen worden door er zelf mee aan de slag te gaan.

conclusie Basale communicatievaardigheden vormen kritische, relevante therapeutvariabelen en zijn goed leerbaar en overdraagbaar. Hier zou meer aandacht voor mogen zijn.