Vanuit verschillende epidemiologische studies is het geschatte aantal chronisch psychiatrische patiënten in Nederland ongeveer 75.000. Zij kenmerken zich in het algemeen door een ernstige en langdurige psychiatrische stoornis, die hen in belangrijke mate invalideert, waardoor zij over langere periodes van hun leven zorgafhankelijk zijn.

Binnen deze populatie van 75.000 mensen zijn verschillende subpopulaties te onderkennen. Zo zijn er patiënten die zich, ondanks hun zorgbehoeftes, toch langdurig van de zorg afkeren. Er zijn er die tevens verslavingsproblematiek hebben of kampen met een verstandelijke beperking. Ook zijn er die gedragsstoornissen vertonen die soms gepaard gaan met delictgedrag of ernstige overlast. Daarnaast zijn er die voor kortere of langere tijd behoren tot de groep van dak- en thuislozen. Ten slotte blijken deze subpopulaties nogal eens te overlappen. Het gaat kortom om mensen met meervoudige en complexe problematiek, die zelf niet of niet gemakkelijk om hulp vragen. In essentie de doelgroep van de openbare geestelijke gezondheidszorg, thans ook wel aangeduid als sociaal kwetsbaren, gemarginaliseerden of verkommerden en verloederden.

In deze inleiding zullen deze populaties worden toegelicht, zowel kwalitatief als kwantitatief. Vervolgens zal een introductie worden gegeven op de vraagstellingen die ten aanzien van de groepen in dit symposium centraal zullen worden gesteld.