Transculturele psychiatrie heeft een vaste plaats op de agenda van de American Psychiatric Association. In 1994 werd de Outline for Cultural Formulation opgenomen in de dsm-iv. De aandacht voor het element cultuur in de psychiatrie is in de vs sinds die tijd verder gegroeid. Men verwacht dat dit onderwerp in de dsm-v een prominente plaats zal gaan krijgen. Het vergroten van de cultural competence van Amerikaanse psychiaters vormt dan ook een vast onderdeel in de opleiding. Het boek Clinical Manual of Cultural Psychiatry is gebaseerd op een cursus die in het kader van bijscholing op dit gebied al een groot aantal jaren wordt gegeven in het Amerikaanse programma voor Continuing Medical Education (cme). De Outline for Cultural Formulation vormt de rode draad in dit boek. Het begint met een korte theoretische inleiding. Vervolgens worden in vier hoofdstukken aspecten behandeld van de psychiatrische diagnostiek en behandeling van African American, Asian, Latino, American Indian en Alaska Native patiënten. Daardoor heeft het boek een duidelijk Amerikaanse kleur; het gaat immers over etnische groepen die in ons land weinig voorkomen. Dit nadeel wordt voor een belangrijk deel tenietgedaan doordat de auteurs benadrukken dat het uiteindelijk altijd gaat om het overbruggen van culturele verschillen tussen de individuele patiënt en zijn hulpverlener, en dat bij het beschrijven van de cultuur van grote etnische groepen het gevaar van stereotypering altijd op de loer ligt. De voorbeelden uit genoemde culturen zijn zeer illustratief. Het zou goed zijn wanneer Nederlandse experts op dit gebied een soortgelijk boek zouden schrijven op basis van wetenschappelijk onderzoek en klinische ervaringen met Turkse, Marokkaanse, Antilliaanse en Surinaamse patiënten. In een apart hoofdstuk komt de psychofarmacologie van verschillende etnische groepen aan bod. Het boek eindigt met een aantal praktische aanwijzingen over hoe men in de praktijk met de culturele formulering kan omgaan. Deze aanwijzingen doen soms wel erg simpel en voor de hand liggend aan. Meer algemeen kan worden opgemerkt dat het boek voor lezers die goed zijn ingevoerd in het betreffende onderwerp, niet zo veel nieuws oplevert. Het is immers samengesteld uit materiaal dat al tien jaar in een bijscholingscursus wordt gebruikt. Maar Clinical Manual of Cultural Psychiatry is een uitstekende inleiding in transculturele psychiatrie voor nieuwkomers die gaan werken in de transculturele psychiatrische praktijk.

F.A.M. Kortmann