Een boek dat de titel maar gedeeltelijk waarmaakt en desondanks zeer de moeite van lezen en aanschaf waard is; dat is kort samengevat de strekking van deze boekbespreking. Dat stemmings- en angststoornissen meer bij vrouwen dan bij mannen voorkomen is inmiddels wijdverbreid bekend en dat deze man-vrouwverschillen ook implicaties hebben voor behandeling eveneens. De afgelopen jaren zijn er diverse boeken over dit onderwerp verschenen, zoals Mood Disorders in Women (Steiner e.a. 2000), Women's Mental Health (Kornstein & Clayton 2002), Management of Psychiatric Disorders in Pregnancy (Yonkers & Little 2001), Gender Differences in Mood and Anxiety Disorders (Leibenluft 1999), en ook twee Nederlandstalige boeken, Behandelstrategieën bij vrouwen in de psychiatrie (Knoppert-van der Klein e.a. 2001) en Vrouw & Leven (Van Vliet e.a. 2006). Depressie en angststoornissen zijn belangrijke gezondheidszorgproblemen met grote economische en sociale effecten. Het man-vrouwverschil begint vaak in de vroege adolescentie en gaat tot in de late volwassenheid door. Bijna dertig auteurs, experts op dit terrein, bestrijken in twaalf hoofdstukken niet alleen sekseverschillen wat betreft stemmings- en angststoornissen alleen, maar ook stoornissen die daaraan gerelateerd zijn, zoals middelengebruik, de borderline persoonlijkheidsstoornis, huiselijk geweld en de posttraumatische stressstoornis. Veel aandacht is er voor neuro-endocriene systemen, inclusief de hypothalamushypofysebijnieras, de gonadale as en de schildklieras. Het beloop van stemmingsstoornissen tijdens zwangerschap, postpartumperiode, menopauze en bij vrouwen op oudere leeftijd wordt besproken. Farmacotherapeutische mogelijkheden tijdens de zwangerschap komen eveneens aan bod. Bij de meeste van deze onderwerpen wordt een fraai overzicht gegeven van recente onderzoeksbevindingen tot en met 2004. In die zin is het boek dan ook een belangrijke aanvulling op de eerder verschenen boeken over dit onderwerp. Het accent ligt op de stemmingsstoornissen en er is slechts beperkte aandacht voor de angststoornissen, waarover veel meer bekend is dan in dit boek vermeld staat. Alle verschillende aspecten van de unipolaire en bipolaire depressie komen evenwel uitgebreid aan bod, met niet alleen veel theoretische informatie, maar ook aangevuld met een veelheid aan gegevens die voor de dagelijkse praktijk uiterst zinvol kunnen zijn. Zo is er ook een nuttig hoofdstuk over alcoholgebruik en -misbruik, een frequent voorkomende comorbide aandoening, ook bij vrouwen. Het hoofdstuk over medicatie tijdens zwangerschap en lactatie is daarentegen weer uiterst mager en weinig bruikbaar voor de dagelijkse praktijk. Een boek maken met veel auteurs draagt het risico in zich dat er overlap tussen de verschillende hoofdstukken plaatsvindt en er onevenwicht ontstaat. Dit is ook bij deze uitgave gebeurd en blijkbaar is het de redactieleden niet gelukt daar meer balans in te bereiken. Desondanks is het, vooral door een aantal uitstekende en verrassende hoofdstukken en door het feit dat het bij een aantal onderwerpen een fraai overzicht biedt van de meest recente nderzoeksbevindingen, een boek geworden dat voor vele psychiaters die vrouwen met stemmingsstoornissen behandelen, de moeite van lezen en de aanschaf waard is. Wat betreft de angststoornissen is het te beperkt. De gunstige prijs zal zeker geen hindernis hoeven te zijn.

I.M. van Vliet