In de hulpverlening aan mensen met autisme wordt de classificatie vaak overschat. Na een uitvoerig onderzoek krijgen de betrokkenen te horen dat het gaat om een stoornis in het autistische spectrum. Via internet en vele boeken krijgen zij een aardig idee van de erfelijke, neurofysiologische en psychologische factoren die een rol spelen in deze ingewikkelde ontwikkelingsstoornis. Zij zullen begrijpen dat het klinische beeld verandert naargelang de omstandigheden en de loop van de ontwikkeling. Ook zullen zij algemene aanwijzingen krijgen. Er wordt gezocht naar een adequate school, geschikt werk of een dagbesteding. De leefomgeving wordt aangepast aan de informatieverwerkingszwakte. Heftige bijkomende gedragsproblemen en emotionele problemen worden in het gunstigste geval onderkend en behandeld, vaak met gedragstherapie in combinatie met medicatie. Maar de duizenden vragen die het leven van alledag oproept, blijven meestal onbeantwoord. Ouders hebben een gids nodig. Een boek waarin zij praktische en effectieve handreikingen en tips vinden. De Hulpgids autisme komt aan deze behoefte tegemoet. Het uitgangspunt van deze benadering is eenvoudig: wat mensen met autisme gemeen hebben, is dat zij veel niet snappen omdat hun voorstellingsvermogen, taal en planning tekortschieten. Dit wordt helder uiteengezet in de twee eerste hoofdstukken. Daarna wordt de vraag 'Hoe kunnen wij helpen?' op een inzichtelijke, praktische wijze uitgelegd en geïllustreerd aan de hand van voorbeelden. Alledaagse zorgen rondom autisme passeren de revue: van gedragsontregelingen, via voeding, zindelijkheid en het slapen, naar de preoccupaties en dwangen. Aan de hand van een reeks vragen worden de ouders en begeleiders geholpen om het probleem inzichtelijk te maken. Het wordt niet zo genoemd, maar het gaat om functionele analyses. Het dwingt de omgeving om te begrijpen wat de 'winst' is van het afwijkende gedrag. Stapje voor stapje wordt het gedrag omgebogen, gekanaliseerd tot een meer hanteerbaar en aanvaardbaar patroon, zonder dat de spanning bij de persoon met autisme oploopt. Dit boek kunnen behandelaars aanbevelen aan de ouders en begeleiders met wie zij trachten voor een bepaald individu een goede en stimulerende begeleiding op te zetten. Het enige wat mij bevreemdde bij het lezen van dit boek vond ik hoofdstuk 20, waarin opeens gesproken wordt van 'andere interventies'. Dan worden opeens alle reguliere en bewezen vormen van behandeling, bijvoorbeeld Treatment and Education of Autistic and related Communication-handicapped CHildren (teacch) en medicamenteuze begeleiding op één hoop gegooid met alternatieve zaken als Son-Rise en diëten.

R.J. van der Gaag