Het Zorgboek Dwang en het Zorgboek Angst, Fobie en Paniek maken deel uit van de reeks Zorgboeken, die is samengesteld door de Stichting September. Stichting September is een organisatie zonder winstoogmerk die de publicatie van boeken over chronische aandoeningen als doel heeft. Deze boeken zijn in eerste instantie bedoeld voor patiënten en hun naasten. De Zorgboeken worden ontwikkeld in nauwe samenwerking met patiëntenorganisaties en -fondsen en met deskundigen vanuit de beroepsverenigingen. De boeken uit de reeks worden verkocht in de apotheek en via de website van de Stichting. Getracht wordt om de boeken zo laagdrempelig en zo goedkoop mogelijk aan te bieden. Als extra service kunnen kopers via de website (www.boekenoverziekten.nl) gratis aanvullingen krijgen.

Aan deze beide mooi vormgegeven boeken op A4-formaat hebben vijftien beroepsverenigingen, patiëntenorganisaties en diverse fondsen meegewerkt, waaronder de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie, het Nederlands Instituut voor Psychologen en het Nationaal Fonds Geestelijke Gezondheid. Het blijken zeer complete bronnen van praktische informatie voor patiënten en hun naasten, waarmee overigens ook behandelaars hun voordeel kunnen doen. In de boeken wordt de informatie afgewisseld met dagboekfragmenten van een patiënt (respectievelijk één met een dwangstoornis en één met een sociale fobie) en met korte stukjes waarin patiënten vertellen over hun ervaringen. In het eerste deel van de Zorgboeken wordt informatie over de klachten en symptomen van de verschillende stoornissen gegeven. Vervolgens worden diverse algemene aspecten van de behandeling besproken. Hierbij wordt terecht begonnen met een hoofdstuk waarin aandacht wordt besteed aan redenen waarom patiënten moeilijk hulp durven te vragen. Aansluitend komt het diagnostische proces aan de orde, waarbij ook de belangrijkste diagnostische vragen die behandelaars zullen stellen de revue passeren. Bij het Zorgboek Dwang is de diagnostiek vanzelfsprekend beperkt tot de dwangstoornis, bij het Zorgboek Angst, Fobie en Paniek worden de paniekstoornis, de specifieke fobie, de sociale fobie en de gegeneraliseerde angststoornis besproken. In beide boeken worden achtereenvolgens gedragstherapie en cognitieve therapie, farmacotherapie, medicijngebruik en zelfhulpmethoden uitgebreid en in heldere taal besproken en geïllustreerd met voorbeelden. Er wordt verwezen naar de verschillende richtlijnen, maar er wordt bijvoorbeeld ook informatie gegeven over websites waar patiënten hun ervaringen met verschillende behandelvormen bespreken. Ook is er een apart hoofdstuk gewijd aan terugvalpreventie, met ook hier weer veel praktische aanwijzingen. Aandacht is er ook voor bijzondere groepen, zoals ouderen en kinderen, en er wordt ook uitgebreid stilgestaan bij de invloed die de aanwezigheid van een angststoornis kan hebben op partner en kinderen en op seksualiteit. Een sterk punt is dat de laatste vijf hoofdstukken van ieder Zorgboek niet alleen een praktisch overzicht geven van de hulpverlening en organisaties van en voor mensen met een angststoornis en hun naasten, maar dat ook patiëntenrecht, ziektekosten en werk en sociale regelingen worden besproken

N.J.A. van der Wee