Beschouw dit boek als een kleine decamerone over de sociale psychiatrie. In tegenstelling tot de echte Decamerone hebben we hier slechts achttien vertellingen over ervaringen in de (Nederlandse) psychiatrische hulpverlening en bezocht de auteur de vertellers thuis! Er was immers geen enkele reden meer om zich uit de samenleving terug te trekken en elk van de achttien had min of meer zijn plaats gevonden in een of andere begeleide woonvorm. Kern van elk verhaal is 'de psychose', al dan niet in combinatie met middelengebruik. De gesprekken zijn de enige bron voor de verhalen en worden niet aangevuld met dossiergegevens of enig ander sociaal-medisch-psychiatrisch commentaar. Alleen in een korte bijlage wordt ingegaan op de belangrijkste aspecten van schizofrenie. De auteur richt zich in eerste instantie tot de lotgenoten. Het boek geeft hoop, in die zin dat elk verhaal leert dat 'leven' met beperkingen mogelijk is. Acceptatie van zichzelf én van hulpverleningsadvies lijkt daarbij essentieel. Elk verhaal volgt het bekende verloop - met als eerste 'niets aan de hand', tot de eerste symptomen, opname, mislukking, heropname, wijziging in toekomstperspectief, (afbrokkelende) relaties en familiebanden, inzicht, suïcidaal gedrag, aanvaarding, nieuwe huisvesting, enzovoorts. Elke verhaal staat uiteraard op zichzelf en deze aspecten zijn daarom niet allemaal altijd aanwezig en zeker niet in dezelfde volgorde. Bij sommigen manifesteert de aandoening zich reeds op jeugdige leeftijd, bij de meesten echter op jongvolwassen leeftijd, soms na een mooie schoolloopbaan. Houd er rekening mee dat de eerste opnames uit sommige verhalen dateren uit het einde van de zestiger jaren. Elk verhaal zegt impliciet iets over de state of the art van de toenmalige geestelijke gezondheidszorg. Mij lijken de zeer langdurige opnames (soms tot één jaar op de gesloten afdeling), de moeilijk medicamenteus te stabiliseren problematiek en de soms onnodig lange lijdensweg zaken die behoren tot het verleden. Globaal gezien meen ik te kunnen stellen dat de weg tot rehabilitatie een héél stuk ingekort is. Enkele meer recente gevalsbeschrijvingen illustreren dat ook. In die zin is dit boek weliswaar illustratief, maar niet helemaal meer representatief!

J.P. Dziergwa