In 2004 is de zesde editie van dit bekende boekje verschenen. De eerste editie kwam uit in 1980. De eerste vijf edities werden gepubliceerd met als titel Lithium Treatment of Manic-Depressive Illness en de zesde editie heeft dus als titel Lithium Treatment of Mood Disorders. Mogens Schou, de emeritus hoogleraar biologische psychiatrie in Århus (Denemarken), is in Europa de godfather van de lithiumbehandeling. Getroffen door het leed dat een bipolaire stoornis in zijn familie aanrichtte, is hij zijn hele leven geinspireerd geweest om het gebruik van lithium te propageren. De psychiaters die het begin van de lithiumbehandeling hebben meegemaakt, zoals Gershon uit Pittsburg, die samen met Cade in Australië gewerkt heeft, leven nog steeds. De omstandigheden waaronder toen 2000 patiënten door 3 psychiaters behandeld werden, van wie er 1 ook nog eens worstelde met alcoholproblematiek, zijn 50 jaar later volledig ondenkbaar. In die tijd zocht men dus wanhopig naar mogelijkheden om het beloop van geestesziekten te beïnvloeden. In 1949 heeft de Australische psychiater John Cade het eerste artikel gepubliceerd over de behandeling met lithium. Van 1952-1954 werd lithium voor het eerst in Risskov in Denemarken toegepast - dubbelblind en placebogecontroleerd. Een tiental jaren later werd door Baastrup en Schou opnieuw onderzoek gedaan in Glostrup en in Risskov. De resultaten werden door hen gepubliceerd in de Archives of General Psychiatry in 1967. In de zesde editie van dit voorlichtingsboekje voor patiënten komen veel aspecten betreffende lithium kort aan de orde. De hoofdstukjes en paragrafen zijn zeer bondig, alleen de essentie wordt weergegeven. Het boek bevat weinig illustratiemateriaal, een enkele tabel vat de belangrijkste symptomen samen. Door deze opzet is het leesbaar gebleven, ondanks een wat essayistische vorm. Het boekje is zeker bruikbaar voor patiënten en zeker aanbevelenswaardig, al contrasteert het met de huidige, uitgebreide, semi-professionele boeken die we tegenwoordig gebruiken voor psycho-educatie, zoals de Hulpgids Bipolaire Stoornis (Miklowitz 2004; Van Hoof 2005). In zekere zin is dit boekje een memorabilium, dat u met een gerust hart aan uw patiënt kunt geven of adviseren. Het straalt een geloofwaardigheid uit betreffende een geneesmiddel dat een plaats heeft gekregen en gehouden bij de behandeling van niet alleen manisch-depressieve stoornissen, maar - zoals de titel van het boekje aangeeft - ook van stemmingsstoornissen in brede zin.

 

H.J. Pot