Deze handleiding met werkboek is de in het Nederlands vertaalde editie van het internationaal bekende Vriendenprogramma voor de behandeling van angststoornissen bij kinderen en jeugdigen (friends) van Barrett en haar collega's, verbonden aan de Griffith Universiteit in Australië (Barrett & Turner 2001; Shortt e.a. 2001). Barrett beschrijft dat het Vriendenprogramma is gericht op het vergroten van de emotionele veerkracht van kinderen en om hun vaardigheden te leren om problemen op te lossen en om moeilijke situaties aan te pakken. Dit beschermt hen tegen toekomstige stress. Het programma is dus gericht op vroege interventie. De handleiding maakt gebruik van de cognitieve gedragstherapie en is een uiterst praktisch boek. Na uitleg over angst en depressie en het nut van vroege interventie, worden tien bijeenkomsten minutieus beschreven met volledig uit-geschreven psychoeducatie over angstfenomenen, rollenspelen, groepsdiscussies en huiswerkopdrachten voor kinderen van zeven tot elf jaar, en tevens vier bijeenkomsten voor de ouders. Dit alles in 'gewone spreektaal' en dus behalve in jeugd-ggz-instellingen ook geschikt voor bijvoorbeeld gebruik op scholen. Wel hebben de beschrijvingen een kookboekachtige precisie; ze zijn per tien minuten beschreven en zelfs de momenten waarop je complimenten moet maken, staan beschreven. Het grote voordeel is dat het protocol op deze manier zonder training betrouwbaar uitgevoerd kan worden. Ook is het zeer sympathiek dat de thuisoefeningen, overheadsheets en hand-outs duidelijk in zwart-wit staan afgedrukt, zodat ze goed gekopieerd kunnen worden of op sheets kunnen worden gezet. Het bijbehorende werkboek voor de kinderen is op een speelse en toch overzichtelijke manier vormgegeven. Australië is hier nog zeer herkenbaar door het koalabeertje Kevin, bij wie de lichamelijke angstequivalenten worden beschreven. In de aankondiging wordt gesproken van kinderen en jeugdigen, maar gezien de voorbeelden, illustraties en het taalgebruik is het werkboek uitermate geschikt voor 7- tot 11-jarigen en zal het voor jeugdigen aangepast moeten worden. Al met al een zeer praktische en hanteerbare handleiding en een 'vriendelijk' werkboek voor vroege preventie en behandeling van kinderen met angstklachten, en bovendien bruikbaar in diverse settings.

 

C.G. Reichart