Vier jaar na de eerste uitgave in 1999 is er nu al een tweede, uitgebreide en deels ook aangepaste editie van het Handboek Psychofarmacotherapie, uitgegeven onder auspiciën van het Belgian College of Neuropsychopharmacology and Biological Psyhiatry. De eerste editie was een groot succes, gezien het feit dat - deels met steun van de farmaceu-tische industrie - meer dan 2000 exemplaren wer-den verkocht. Bij mijn eerste bespreking was ik nogal kritisch. En ondanks diverse verbeteringen, overtuigt ook deze editie mij nog niet echt. Het belangrijkste bezwaar is dat de informatie niet altijd juist is en niet altijd volledig. Zo staat toch echt wel vast dat tricyclische antidepressiva bij opgenomen depressieve patiënten effectiever zijn dan selectieve serotonineheropnameremmers en ook dat mono-amino-oxidaseremmers bij atypische depressies effectiever zijn dan tricyclische antidepressiva. Gelukkig hebben de figuren nu een plek gevonden in de hoofdstukken en staan ze niet meer aan het eind van elk hoofdstuk. Jammer is echter dat diverse handige tabellen, die de bruikbaarheid zouden kunnen bevorderen, zijn vervallen of ontbreken. Ik blijf het ook betreuren dat de opbouw van de diverse hoofdstukken zo verschillend is. Sommige hoofdstukken bevatten algoritmen, zoals het hoofdstuk stemmingsstoornissen (maar dan alleen voor depressies en niet voor bipolaire stoornissen) en het hoofdstuk angststoornissen. Andere hoofdstukken ontberen deze echter, zoals het hoofdstuk psychotische stoornissen, terwijl dergelijke algoritmen niet alleen beschikbaar, maar ook handig zijn. Ook bevreemdt het mij dat bijvoorbeeld het hoofdstuk psychotische stoornissen en het hoofdstuk angststoornissen wel tabellen bevatten van de in België beschikbare antipsychotica, serotonineheropnameremmers en benzodiazepinen, terwijl in het hoofdstuk stemmings-stoornissen voor de beschikbare antidepressiva wordt verwezen naar een ander boek. Ten slotte zou een meer uniforme lay-out van de hoofdstukken de bruikbaarheid hebben bevorderd: de tabellen bevatten nu soms wel en soms geen lijnen, specifieke middelen of bijwerkingen worden in sommige hoofdstukken vet gedrukt en in andere hoofdstukken cursief, enzovoorts. Ondanks de diverse tekortkomingen beschouw ik dit handboek, waarin veel kennis is gebundeld, als een voor de praktijk handig naslagwerk en ook als een voor de opleiding nuttig boek. Ook deze editie zal zijn weg naar met name Belgische psychiaters en assistenten zeker vinden.

 

W.A. Nolen