Sinds jaren bestaat er bij de afdeling psychiatrie van het Academisch Ziekenhuis te Groningen een 'stemmenpoli' voor de behandeling van mensen die last hebben van auditieve hallucinaties en meestal lijden aan chronische schizofrenie of een verwante psychose. De doelstelling van deze polikliniek is deze patiënten te leren omgaan met deze hinderlijke verschijnselen door middel van training in het omgaan met stemmen (coping), cognitieve therapie, sociale activering en gezinsinterventie. Een dergelijke behandeling duurt gemiddeld negen maanden met achttien sessies.

Dit onderzoek onderzoekt de effectiviteit van deze aanpak. Het werd uitgevoerd door het Rob Giel Onderzoekscentrum, een samenwerking tussen de Stichtingen Geestelijke Gezondheidszorg Groningen, Friesland en Drenthe, en de disciplinegroep psychiatrie van de Rijksuniversiteit Groningen. De inclusiecriteria waren schizofrenie of een verwante psychose met hallucinaties sinds meer dan een jaar, ondanks adequate medicamenteuze behandeling gedurende ten minste een half jaar met minimaal 2 antipsychotica. Uitgesloten waren personen met een te lage intelligentie, een overmatig middelengebruik of een ernstige cognitieve desorganisatie waardoor een langdurig gesprek onmogelijk is. Het onderzoek was een gerandomiseerde trial met een basismeting en 2 vervolgmetingen na 9 en 18 maanden. Er namen 76 patiënten aan deel. De conclusie was dat deze behandeling een significante verbetering betekende voor zowel de subjectieve klachten als voor de objectieve sociale beperkingen. Er is ook een economische evaluatie gedaan. Deze heeft aangetoond dat deze behandeling kosteneffectief was in de onderzoekssituatie. De aanbeveling is dat deze aanpak dan ook een plaats verdient in de geestelijke gezondheidszorg, waardoor het aangewezen is dat er opleidingsmogelijkheden gecreëerd worden.

Het onderzoek is erg beknopt en zakelijk weergegeven (35 bladzijden); de bijlagen nemen het grootste deel van de publicatie in beslag. In dit werk wordt niet ingegaan op de psychopathologische en fysiopathologische aspecten van de hallucinaties, noch op de theoretische basis van de cognitieve therapie.

I.V.H. Wolfs