Waarom dit onderzoek?

In de afgelopen twee decennia is er veel onderzoek gedaan naar behandelopties voor mensen met een verhoogd risico op het krijgen van psychose, om de transitie naar psychose te voorkomen. Dit is een belangrijk vraagstuk, gezien de grote impact van een psychose op het welbevinden van patiënten en omgeving. Er is veel onderzoek gedaan naar mogelijke behandelingen die een transitie zouden kunnen voorkomen, van cognitieve gedragstherapie tot antipsychotica. In 2010 verscheen een publicatie die een sterk positief effect van omega-3-vetzuren (meervoudig onverzadigde vetzuren) suggereerde, zowel in het voorkómen van een transitie als in het verlagen van de ernst van (subklinische) symptomen. Gezien het gunstige bijwerkingenprofiel van omega-3-vetzuren zou deze behandeloptie een belangrijke kans bieden.

Onderzoeksvraag

Kunnen omega-3-vetzuren bij mensen met een verhoogd risico op een psychose een transitie naar een psychotische stoornis voorkomen?

Hoe werd dit onderzocht?

In een dubbelblinde, gerandomiseerde, placebogecontroleerde studie bij 135 proefpersonen met een verhoogd risico op een psychose onderzochten wij het effect van een 6 maanden durende behandeling met omega-3-vetzuren.1 Proefpersonen, in de leeftijd van 13 tot 20 jaar, werden na de behandeling nog eens 18 maanden gevolgd. De primaire uitkomstmaat was een transitie van deze ‘at risk’-status naar een diagnose psychose tijdens de 2 jaar durende studie. De studie werd uitgevoerd in 16 algemene ziekenhuizen en psychiatrische specialistische centra in 8 Europese landen en Israël.

Belangrijkste resultaten

Er was geen gunstig effect van behandeling met omega-3-vetzuren in vergelijking met placebo: er werd geen effect gevonden op het aantal transities, en ook de tijd tot transitie verschilde niet tussen de twee behandelarmen. De verandering van de ernst van subklinische symptomen over de tijd was vergelijkbaar in beide behandelarmen. Uitval en ernstige bijwerkingen kwamen in vergelijkbare frequenties voor in beide groepen.

Consequenties voor de praktijk

Dit is de derde studie waarin men er niet in slaagt de oorspronkelijke bevinding over het beschermende effect van omega-3-vetzuren bij mensen met verhoogd risico op psychose te repliceren. Het toenemende bewijs suggereert daarom dat omega-3-vetzuren geen geschikte behandeling is voor deze groep. Verder onderzoek in deze richting wordt afgeraden.

Literatuur

1 Winter-van Rossum I, Slot MIE, van Hell HH, Bossong MG, Berger G, Aschauer H, Maat A, Walitza S, Lavan O, Baeza I, Dolz M, Monducci E, Fiori Nastro P, Kroken RA, Lawrie SM, Díaz-Caneja CM, Renner T, Schlögelhofer M, Scharinger C, Spalletta G, Banaj N, Otero S, Schipper M, Kwakkel DB; PURPOSE Study Group; Kahn RS. Effectiveness of omega-3 fatty acids versus placebo in subjects at ultra-high risk for psychosis: The PURPOSE randomized clinical trial. Schizophr Bull 2024: sbae186.