Dit boek verschijnt in hetzelfde jaar waarin Hjalmar van Marle met emeritaat gaat als hoogleraar Forensische Psychiatrie van de Erasmus Universiteit Rotterdam en kan beschouwd worden als ‘afscheidsboek’ van een auteur die aanzienlijk bijgedragen heeft tot de ontwikkeling van de forensische psychiatrie in Nederland.

De 16 hoofdstukken van dit boek weerspiegelen de huidige stand van zaken en toekomstuitdagingen van de verschillende facetten van de forensische psychiatrie en psychologie in Nederland. Van Marle definieert forensische psychiatrie als sociale psychiatrie in een juridische context, terwijl men ook de stelling kan verdedigen van forensische psychiatrie als volwaardig onderdeel van de psychiatrie. Terecht ziet hij de toekomst van de forensische psychiatrie als medische discipline in empirisch forensisch onderzoek, en deze visie of benadering vinden we in meerdere hoofdstukken terug.

Van Marle heeft zelf uitgebreid bijgedragen aan meerdere hoofdstukken over geweld als stoornis, geweld bij psychose of persoonlijkheidsstoornissen. Ook de biopsychologie en neurowetenschappen komen aan bod, maar de bijdrage ervan is tot op heden bescheiden en beperkt tot het groepsniveau en weinig bruikbaar voor de individuele diagnostiek.

In het eerste deel van dit boek, de ‘fundamenten’, ligt het accent op de uitgangspunten en ontwikkelingen op diverse kennisgebieden, zoals risicotaxatie, seksueel delictgedrag, het forensisch gedragskundig onderzoek of reflecties op toerekeningsvatbaarheid. De consequenties ervan voor het professioneel handelen komen uitvoerig aan bod en deze negen meer theoretische bijdragen blijven praktijkvriendelijk. Het tweede deel, ‘praktijk’ genaamd, legt meer het accent op de diagnostiek en de klinische uitvoering van de zorg. Hier komen onder andere aanbod de transculturele psychiatrie, de forensische verslavingszorg en het belang van een therapeutische omgeving in de forensische zorg.

Het boek heeft bovendien een doeltreffend en goed uitgebouwd trefwoordenregister, wat voor de lezer het opzoeken rond de beschreven thema’s beslist vergemakkelijkt.

P. Cosyns