achtergrond en doel Het doel van dit onderzoek is het verkrijgen van meer inzicht in hoe chronisch psychiatrische patiënten separeren beleven, de wijze waarop zij de separeerervaring hebben verwerkt en het effect van separeren op de latere relatie met de hulpverlening.

methode Hiertoe is een kwalitatief onderzoeksdesign gebruikt volgens de werkwijze van de Grounded theory. Er zijn semigestructureerde interviews gehouden met 7 ambulant verblijvende chronisch psychiatrische patiënten bij wie de separatie reeds langere tijd geleden heeft plaatsgevonden (minimaal 2 maanden). De transcripties zijn geanalyseerd met behulp van Winmax- software.

resultaten Het onderzoek leverde de volgende resultaten: veruit de meeste separeerervaringen zijn negatief. Echter, patiënten bij wie de ervaring reeds geruime tijd geleden plaatsvond, benoemen ook positieve belevingen. Het kost moeite om de separeerervaring te verwerken. Er is eerder sprake van 'ermee leren leven' (adaption) dan van verwerken (adjustment: active coping and controlling). Bevorderende factoren in de verwerking zijn: inzicht in de reden, tijd, afleiding, mogelijkheden er met anderen over te praten en snel herwinnen van controle. Belemmerende factoren: dreiging dat het weer gebeurt, onheuse bejegening door hulpverleners tijdens de separatie, confrontatie met anderen die gesepareerd worden en het gebrek aan mogelijkheden erover te praten. Separeren heeft geen grote invloed op de latere relatie met de hulpverlening. Hierop zijn twee uitzonderingen gevonden: wanneer patiënten tijdens het separeren het gevoel hebben onrechtvaardig behandeld te worden en wanneer separeren nog tot de dagelijkse dreiging behoort, heeft dit een negatief effect op de relatie met de hulpverlening.

conclusie Centrale thema's in de studie zijn autonomie, vertrouwen en eenzaamheid.