Waarom dit onderzoek?

Tijdens de coronacrisis klonken alarmerende berichten over de kwetsbaarheid van ouderen met een neurodegeneratieve stoornis betreffende infectierisico en ziekteverloop.

Onderzoeksvraag

Hebben mensen met een neurodegeneratieve stoornis een verhoogd risico op een infectie met SARS-CoV-2? En is het beloop van COVID-19 bij hen ernstiger?

Hoe werd dit onderzocht?

We beantwoorden deze vragen met een systematische overzichtsstudie en meta-analyse.1

Belangrijkste resultaten

Wij baseerden onze resultaten op 136 studies met in totaal 97.643.494 participanten. Personen met een neurodegeneratieve stoornis hadden een grotere kans dan personen zonder zo’n stoornis om geïnfecteerd te raken met SARS-CoV-2 (effectgrootte (OR): 1,83; 95%-betrouwbaarheidsinterval (95%-BI): 1,16-2,87). Kregen zij COVID-19, dan had dit een relatief ernstig beloop, met meer en/of ernstiger symptomen (OR: 1,43; 95%-BI: 1,01-2,03). Ook werden deze personen vaker opgenomen in een algemeen ziekenhuis (OR: 1,60; 95%-BI: 1,09-2,35) en overleden ze vaker aan de gevolgen van de ziekte (OR: 1,58; 95%-BI: 1,39-1,79). De kans dat personen met een neurodegeneratieve stoornis op de intensive care terechtkwamen door COVID-19 was echter relatief klein (OR: 0,54; 95%-BI: 0,40-0,74). Deze bevindingen werden gecontroleerd voor potentieel verklarende variabelen zoals leeftijd.

Consequenties voor de praktijk

Het merendeel van de resultaten kan waarschijnlijk worden verklaard doordat personen met een neurodegeneratieve stoornis minder goed in staat zijn om richtlijnen te volgen, bijvoorbeeld door geheugenproblemen. Ook hebben zij gemiddeld een minder goed functionerend immuunsysteem. De bevinding dat mensen met een neurodegeneratieve stoornis minder kans hebben om op een intensive care te belanden is waarschijnlijk een triagekwestie; bij schaarste worden IC-bedden immers eerder toegewezen aan hen die een grotere kans hebben om van de zorg te profiteren.

Onze bevindingen duiden op het bestaan van een gevaarlijke interactie waarbij personen met een grotere kans om ziek te worden ook ernstiger ziek worden. Ze onderstrepen het belang van vaccinatie- en testprogramma’s waarbij mensen met een neurodegeneratieve stoornis voorrang krijgen. Dit is belangrijke kennis voor clinici en beleidsmakers tijdens een pandemie.

literatuur

1 Smadi M, Kaburis M, Schnapper Y, Reina G, Molero P, Molendijk M. SARS-CoV-2 susceptibility and COVID-19 illness course and outcome in people with pre-existing neurodegenerative disorders: systematic review with frequentist and Bayesian meta-analyses. Br J Psychiatry 2023; 223: 348-61.